ارزیابی کیفیت زندگی در روستاهای جابه‎جا شده استان ایلام (مطالعه موردی: روستاهای اسلامیه، اندیشه، فرخ‌آباد، لرینی ‌علیا و سفلی)

از زمان استقرار سکونتگاه‌های روستایی در سطح دنیا، همواره بخشی از آن‎ها به‎دلایل مختلف از جمله بلایای طبیعی، حفاظت از منابع و عرصه‌های طبیعی، جنگ، پروژه‌های توسعه شامل دسترسی به ‌منابع، خدمات و امکانات مناسب و سایر عوامل از مکان اولیه خود به مکان‌های دیگر جابه‎جا شده‌اند. در این زمینه کیفیت زندگی روستاییان در روستاهای جدید از دغدغه‌های اصلی متولیان و صاحب‌نظران توسعه روستایی است. لذا پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با هدف ارزیابی کیفیت زندگی روستاییان در روستاهای جابجاشده اسلامیه، اندیشه، فرخ‌آباد، لرینی علیا و سفلی در استان ایلام تدوین شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل سرپرستان خانوارهای ساکن در روستاهای مورد مطالعه می‌باشند که با توجه به محدود بودن آن‌ها، همه کسانی که حاضر به همکاری بوده‌اند، به‌عنوان حجم نمونه مورد مطالعه قرار گرفته‌اند (N=320). در این پژوهش برای جمع‌آوری اطلاعات میدانی مورد نیاز، از پرسشنامه محقق ساخته‌ای استفاده شده است که روایی آن براساس نظر گروهی از متخصصان و اساتید دانشگاه و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ به‌میزان (775/0) تأیید شده است. داده‌ها با آزمون‌هایT  تک‌نمونه‌ای و تحلیل واریانس با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش نشان داد براساس دیدگاه روستاییان ساکن در روستاهای مورد مطالعه، از 8 مؤلفه مورد بررسی، روستاها از نظر 4 مؤلفه در وضعیت مناسب و از نظر 4 مؤلفه دیگر در وضعیت نامناسب از نظر کیفیت زندگی قرار گرفته‌اند. همچنین روستاهای مورد مطالعه با درنظر گرفتن ابعاد کیفیت زندگی با استفاده از آزمون تحلیل واریانس و آزمون توکی در 3 طبقه قرار گرفته‌اند. در پایان نیز پیشنهادهایی در دو بعد قابل اجرا در طرح‌های مشابه در آینده و بهبود وضعیت روستاهای مورد مطالعه ارائه گردیده است.  

کلیدواژه ها:

life quality ، displacement ، rural displacement ، Ilam Province. ، کیفیت زندگی ، ارزیابی ، جابجایی روستایی ، استان ایلام.