تحلیل شیوه زندگی عشایر و تأثیر آن در نظام سکونت گاهی آنها در طول مسیر کوچ و قرارگاه های تابستانه و زمستانه مطالعه ی موردی: عشایر بویراحمد
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 39، شماره: 169
- کد COI اختصاصی: JR_JHRE-39-169_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 338
نویسندگان
yasouj university
چکیده
کوچنشینی، شیوه‌ای از زندگی مبتنی بر جابجایی سالانه است. در جریان این جابجایی، دو شیوه زندگی متفاوت برای عشایر شکل میگیرد که یکی در طول مسیر کوچ است و دیگری در زمان اسکان در قرارگاههای ییلاقی و قشلاقی شکل میگیرد. ساختار سکونتگاهی عشایر در هر کدام از دو بازه فوقالذکر، تابع شرایط مختلفی است که بررسی نظام کالبدی ـ فضایی محل سکونت عشایر در این دو بازه و چالشهای مرتبط با آنها، موضوع پژوهش حاضر به‌شمار میرود. برهمین‌اساس با انتخاب چهار طایفه از ایل بویراحمد به‌عنوان نمونههای موردی و مراجعه حضوری به محل اسکان آنها در دو قلمرو زمستانی و تابستانی و نیز در طول مسیر کوچ، موارد موردنظر استخراج و تحلیل گردید. این پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر یک تحلیل موردی براساس شیوه زندگی عشایر صورت گرفته و گردآوری اطلاعات در آن به‌صورت مشاهده مستقیم و نیز مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با اهالی این طوایف انجام شده است. نتایج حاکی از آن بود که مکان‌یابی مناسب برای اسکان چندروزه در مسیر ایلراه، مهم‌ترین چالش در پیش روی کوچنشینان در مسیر کوچ به‌شمار میرود. به‌همین‌منظور استفاده از عوامل طبیعی جهت ایجاد شرایط مناسب برای اسکان چندروزه، امری اجتناب‌ناپذیر به‌شمار میرود که در این خصوص میتوان به استفاده از صخرهها و موانع طبیعی برای ایجاد محصوریت بیشتر به‌منظور تأمین امنیت دام، نزدیکی به منابع آب برای استفاده دام و اعضای خانواده، وجود چراگاه مناسب جهت اسکان چندروزه و نیز استفاده از تابش آفتاب و باد مطلوب برای تأمین شرایط آسایش درون چادر اشاره نمود. اما در اسکان عشایر در قرارگاههای تابستانه و زمستانه، تأکید بر سطوح مختلف قلمرو به‌عنوان یکی از اصلیترین عوامل در شکلدهی به نظام کالبدی - فضایی سکونتگاههای عشایری، مطرح میباشد. این مفهوم در دو بعد عینی و ذهنی قابل بررسی است که در بعد عینی، محدوده تحت مالکیت خانوارهای عشایری را شامل میشود و در بعد ذهنی، سطوحی از قلمرو خصوصی، نیمه‌عمومی و عمومی به‌واسطه نوع چیدمان فضایی سیاهچادرها در قرارگاه سکونتی مدنظر قرار دارد.کلیدواژه ها
nomads, lifestyle, migration route, summer and winter camp, location, space domain., عشایر, شیوه زندگی, مسیر کوچ, قرارگاه ییلاقی و قشلاقی, مکان‌یابی, قلمرو فضایی.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.