تبیین تعیین کننده های خودمدیریتی در گیرندگان پیوند کلیه بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

مقدمه: گیرندگان پیوند کلیه از جمله بیماران مزمن نیازمند خودمدیریتی تا پایان عمر هستند. لذا برای تقویت تبعیت و برنامه ریزی خودمدیریتی بهتر در دوره بعد از پیوند، شناسایی عوامل مؤثر کمک کننده است. اما اطلاعات در این زمینه محدود است. هدف مطالعه حاضر «تبیین تعیین کننده های خودمدیریتی در گیرندگان پیوند کلیه بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی» بود. روش بررسی: این مطالعه تحلیل محتوای کیفی هدایت شده، در کهگیلویه و بویر احمد انجام شد. مشارکت کنندگان به صورت هدفمند و سپس نظری تا دستیابی به اشباع نظری و طبقاتی، وارد مطالعه شدند. داده ها با 24 مصاحبه نیمه ساختار با 19 مشارکت کننده(14 گیرنده پیوند، 4 عضو خانواده و یک بیمار با سابقه رد پیوند) گردآوری و هم زمان تحلیل شد. مدیریت داده ها تحت نرم افزار  MAXQDA10 انجام گرفت. یافته ها: با تحلیل داده ها 264 کد مفهومی اولیه استخراج شد. یافته ها در 20 زیر طبقه و منطبق با شش طبقه مدل اعتقاد بهداشتی(حساسیت درک شده، شدت درک شده، ، منافع درک شده، موانع درک شده، خودکارآمدی و راهنمایی عمل) گزارش شد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه کیفی درک عمیقی از تجربیات گیرندگان پیوند کلیه و اعضای خانواده آنها  در مورد تعیین کننده های خودمدیریتی فراهم نمود. یافته ها حاکی از تایید سازه های مدل اعتقاد بهداشتی و نیز کاربرد آن در پیش بینی خودمدیریتی این دسته از مددجویان است. بعلاوه می تواند راهنمای برنامه ریزان و سیاست گذاران بهداشتی، برای انتخاب مداخلات و راهبردهای مناسب برای بهبود پایبندی به خودمدیریتی گیرندگان پیوند باشد.    

کلیدواژه ها:

Self-management ، Organ transplantation ، Kidney transplantation recipients ، Health belief model ، Qualitative research ، خودمدیریتی ، پیوند عضو ، گیرندگان پیوند کلیه ، مدل اعتقاد بهداشتی ، تحقیق کیفی.