تبیین ابعاد و مولفه های سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی: یک مطالعه داده بنیاد

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوماهنامه پایش، دوره: 19، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PAHM-19-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 347
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالقاسم رییسی نافچی

Department of Management, Semnan Branch, Islamic Azad University, semnan, Iran

ابوالفضل دانایی

Department of Management, Semnan Branch, Islamic Azad University, semnan, Iran

سید محمد زرگر

Department of Management, Semnan Branch, Islamic Azad University, semnan, Iran

چکیده

مقدمه: هر جامعه ای درجه ای از سواد رسانه ای در مورد سلامت دارد و رسانه ها بزرگترین آموزش دهنده به ویژه در حوزه سلامت در جوامع امروزی هستند. در این میان داشتن مهارت های تفکر انتقادی در تفسیر و تحلیل محتوی مربوط به سلامت در رسانه ها، ضروری است. در تحقیقات گذشته بر  ضرورت آموزش سواد رسانه ای سلامت تاکید شده است، و اعتقاد بر آن است که  نوجوانان بیشترین تاثیر را در حوزه سلامت از رسانه ها متحمل می شوند. لذا با توجه به اهمیت موضوع نقش رسانه در سلامت نوجوانان و به منظور شناسایی مولفه های سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی، این پژوهش کیفی با جمعیت هدف دانش آموزان مدارس دوره متوسطه شهر تهران انجام شد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی بود که  به روش داده بنیاد انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش شامل 12 نفر از افراد صاحب‌نظر در حوزه سواد رسانه ای و سواد سلامت بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA2018 ، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار داده ها با استفاده از روش تاییدپذیری توسط مشارکت‌کنندگان صورت پذیرفت. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، ابعاد و مولفه های سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی در 6 طبقه شامل "توسعه سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی (پدیده محوری)"، "شرایط علّی"، "شرایط زمینه ای"، "راهبردها"، "عوامل مداخله گر" و "پیامدها و نتایج" شناسایی گردیدند. نتیجه گیری: لزوم توجه یکپارچه و سیستمی به همه ابعاد سواد سلامت رسانه ای با رویکرد انتقادی الزامی بوده و باعث توسعه متوازن، هماهنگ، یکپارچه و اثربخش سلامت رسانه ای در مدارس مذکور است تا بتوان شاهد ارتقاء، شکوفایی و بلوغ مدارس متوسطه در حوزه سواد سلامت رسانه ای باشد.

کلیدواژه ها

Media literacy, health literacy, critical approach, Foundation data, سواد سلامت رسانه ای, رویکرد انتقادی, داده بنیاد, نوجوانان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.