بررسی و تحلیل محتوایی مناجات‌های الهی‌نامه عطار نیشابوری
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، دوره: 16، شماره: 22
- کد COI اختصاصی: JR_PERSI-16-22_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 251
نویسندگان
دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
دکتری زبان و ادبیات فارسی گرایش عرفان، دانشگاه لرستان، ایران
چکیده
مناجات یکی از نیازهای فطری بشری است و در آثار عارفان و شاعران نمود بیشتری دارد. شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از سردمداران شعر عرفانی فارسی در جای جای آثار خود در صدد فرو نشاندن عطش ناشی از عشق به خداوند است. وی در آثار خود گاهی به مناجات مستقیم با خدا و گاه از زبان قهرمانان داستان‌هایش با پروردگار به راز و نیاز پرداخته است. مناجات‌های موجود در منظومه‌های او گاه به منظور ستایش محض خداوند، گاه برای رفع نیاز خود یا دیگری و گاه به جهت شکایت و اعتراض صورت گرفته است. یکی از ویژگی‌های انحصاری عطار در سرودن مناجات، آوردن مناجات پس از نقل حکایت است به گونه‌ای که مضمون مناجات مشابه با مضمون حکایت است و عطار از مضمون حکایت الهام می‌گیرد و خود را به شخصیت داستانی مانند می‌کند و با این روش عرض نیاز می‌کند. الهی‌نامه پر مناجات‌ترین اثر عطار است که مناجات اولین آن ستایش محض خداست و از همان آغاز تقاضا و عرض نیاز مطرح است و عطار خواهان رحمت و بخشایش خداوند است. بیشتر مناجات‌های غیر مستقیم عطار در این منظومه به صورت مناظره میان شخصیت داستانی حکایت با خداوند یا جبرئیل، هاتف و یا ندای غیبی است. این پژوهش به بررسی و تحلیل محتوایی مناجات‌های عطار در این منظومه می‌پردازد.کلیدواژه ها
مناجات, الهی‌نامه, عطار نیشابوری, خدا, حکایتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.