بررسی تأثیر فضای نیمه‌‌باز بیرونی بر کیفیت محیط‌ مسکونی نمونه موردی: مسکن آپارتمانی بندر بوشهر

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه معماری و شهرسازی ایران، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ISAU-11-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 440
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اعظم هدایت

دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

پرستو عشرتی

استادیار، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

باقر کریمی

استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

چکیده

فضای نیمه‌باز یکی از مشخصه­ های معماری ایرانی است که در معماری و شهرسازی مناطق گرم و مرطوب نمود ویژه ­ای داشته است. با وجود پیشینه غنی بهره‌گیری از انواع فضاهای نیمه ­باز در معماری بافت تاریخی بندر بوشهر، نقش آن در ساخت و سازهای جدید این شهر کم‌رنگ گردیده است. به گونه ­ای که بسیاری از ویژگی­ های کالبدی و کارکردی خود را از دست داده است. این پژوهش به هدف بررسی تأثیر فضاهای نیمه ­باز بیرونی بر کیفیت زندگی در آپارتمان­ های معاصر بندر بوشهر از روش تحقیق ترکیبی کمی و کیفی بهره برده است. بدین منظور پیشینه پژوهش در دو حوزه فضاهای نیمه‌باز به عنوان متغیر مستقل و کیفیت محیط مسکونی به عنوان متغیر وابسته انجام گردید. در ادامه مبتنی بر راهبرد تحلیل محتوا چهار مؤلفه انسانی، کالبدی، عملکردی، و محیطی به عنوان مؤلفه‌های اصلی ارزیابی کیفیت فضای نیمه‌باز مسکونی استخراج و ریزمؤلفه‌های آن‌ها تدقیق گردید. با تدوین پرسشنامه‌ای مبتنی بر طیف لیکرت، ابزار نظرسنجی از ساکنان درباره مؤلفه‌های اصلی و ریزمؤلفه‌های آن‌ها فراهم گردید. اطلاعات به دست آمده با روش تحقیق کمی و توسط نرم افزار R و آزمون­ های دقیق فیشر، کروسکال والیس و دان تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد از نظر زنان مؤلفه­ فضایی و از نظر مردان مؤلفه­ های عملکردی بیشترین تأثیر و مؤلفه انسانی بین هر دو گروه زن و مرد کمترین تاثیر را بر کیفیت فضاهای نیمه­ باز بیرونی در آپارتمان­ های مسکونی معاصر بندر بوشهر داشته ­است. همچنین مؤلفه فرعی زیبایی­ شناسی با شاخص هماهنگی بصری در مؤلفه فضایی، امکانات با شاخص ارتباط با عناصر طبیعت در مؤلفه عملکردی، مؤلفه فرعی فرهنگ با شاخص شیوه زندگی در مؤلفه محیطی و جنبه روانشناختی با شاخص دلبستگی به مکان در مؤلفه انسانی بیشترین تأثیر را از بین مؤلفه ­های فرعی و شاخص­ های مرتبط با آن ­ها در این زمینه دارند.

کلیدواژه ها

فضای نیمه‌باز بیرونی, کیفیت محیط مسکونی, مسکن, تراس, بندر بوشهر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.