تخمین سطح ویژه خاک به کمک توابع انتقالی

سطح ویژه (SSA)در تعامل یون‌ها و مولکول‌های آب با ذرات خاک حائز اهمیت است؛ این مؤلفه برای توصیف پدیده­هایی مانند ظرفیت نگهداری آب، جذب سموم و آلاینده­ها، انتقال آلودگی، هدایت هیدرولیکی و ... به کار می­رود. بنابراین سطح ویژه به عنوان نمایه­ای از رفتار خاک تلقی می­شود. اندازه­گیری این مؤلفه وقت­گیر و هزینه بر بوده و تخمین آن توسط متغیرهای که به سهولت در خاک اندازه­گیری می­شود ارجحیت دارد. هدف این تحقیق ارائه توابع انتقالی جهت برآورد SSA انواع خاک با بافت سبک و سنگین و فاقد کانی­های تورم­پذیر رسی به کمک درصد ذرات تشکیل دهنده می­باشد. در این راستا دو رابطه انتقالی ارائه شد؛ رابطه اول به صورت تابعی غیر خطی از درصد رس و انحراف استاندارد هندسی قطر ذرات (gσ) و رابطه دوم تابعی نمایی از شیب خط رگرسیونی منحنی لگاریتم طبیعی دانه­بندی می­باشد. صحت­سنجی روابط به دست آمده نشان داد هر دو تابع انتقالی با دقت تقریباً مساوی سطح مخصوص را دقیق‌تر از توابع ارائه شده توسطSepaskhah  و همکاران (2010) و Sepaskhah و Tafteh (2013) تخمین می­زند.

کلیدواژه ها:

تابع انتقالی ، سطح ویژه ، شیب خط رگرسیونی ، منحنی دانه‌بندی