ملاحظاتی دربارۀ ضبط و شرح برخی از بیت های کوش نامه

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه جستارهای نوین ادبی، دوره: 52، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JLSS-52-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 237
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود رضایی دشت ارژنه

دانشگاه شیراز

چکیده

منظومۀ کوش ‌نامه سرودۀ حکیم ایرانشان ‌بن‌ ابی ­الخیر ، بین سال‌های 501تا 504 ه.ق در عهد سلطان محمد بن ملک‌شاه سلجوقی در بیش از ده ‌هزار بیت سروده شده است که یکی از استوارترین منظومه ­های حماسی بعد از شاهنامه است. این منظومه شرح حال کوش­ پیل­ دندان، برادرزادۀ ضحاک است که در دامن آبتین پرورش می­یابد، اما سپس راه و رسم اهریمنی در پیش می ­گیرد و بعد از فراز و نشیب ­های بسیار، هم از نظر صورت و هم سیرت دیگرگون می­شود و سویه ­ای اهورایی به خود می­گیرد. ازآنجا که تنها نسخۀ کوش­ نامه در سال 800ه.ق کتابت شده و حدود 300 سال با سرایش منظومه فاصله دارد، بدیهی است که مصحح محترم، جلال متینی رنج زیادی را در تصحیح این اثر متحمل شده است. چون متینی علی­رغم تصحیح شایسته ­اش، خود یادآور شده که بالغ بر 500 بیت این منظومه از نظر معنا یا نویسش، روشن نیست، نگارنده کوشیده است که علاوه بر تبیین معنای برخی از بیت ­ها، پیشنهاد هایی را در خصوص ضبط ارجح حدود 50 بیت مبهم این منظومه ارائه دهد.

کلیدواژه ها

کوش نامه, ایران شان بن ‌ابی الخیر, جلال متینی, ضبط و شرح بیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.