بررسی مقام «صبر» در متون عرفانی ادب فارسی و راهکارهای عملی آن در روانشناسی مثبت‌گرا

انسان معاصر با مشکلات روانی مختلفی روبه ‌رو است. در سال‌های اخیر برخی از روانشناسان در شاخة روانشناسی مثبت‌ گرا برای حل این مشکلات به معنویت توجه و گرایش نشان داده‌ اند. عرفان ایرانی- اسلامی که سنت معنوی شناخته‌شده ‌ای است و بیشتر در قالب متون ادبی بروز و ظهور یافته است به معارف والایی اشاره دارد که می‌توان در پرتو آموزه ‌های روانشناسی جدید برداشت‌ ها و نتایج جدیدی از آن به دست آورد و بین این دو معرفت، تطبیق و مقایسه صورت داد. بررسی متون منثور ادبی که در آن تجربه ‌های عرفانی نمود یافته است و ابعاد معنوی بشر را بازتاب می‌دهد، می‌تواند دستاوردهای عینی و تجربی در اختیار روان‌ شناسان قرار دهد. یکی از موضوعاتی که می‌تواند در این دو حوزه، مقایسه و تطبیق شود، صبر است. بدین‌منظور در نوشتة حاضر تعریف، اهمیت، انواع و درجات مقام عرفانی صبر در متون منثور عرفانی ادب فارسی استخراج شد، جایگاه صبر از منظر روانشناسی و نتایج و پیامدهای عملی آن در زندگی انسان امروز بررسی گردید و مفهوم صبر از دیدگاه این دو معرفت با یکدیگر تطبیق و مقایسه شد. نتایج نشان داد تعاریف صبر و مبانی عملی آن در متون عرفانی در مواردی با تعابیر مختلف صبر در روانشناسی مشابهت و نزدیکی می‌یابد.    

کلیدواژه ها:

صبر ، عرفان اسلامی ، روانشناسی مثبت‌گرا ، مثنوی معنوی