تأثیر فضاهای معماری در فیلم‌های اکسپرسیونیستی ایران مطالعۀ تطبیقی با سینمای اکسپرسیونیست آلمان
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: ماهنامه باغ نظر، دوره: 17، شماره: 90
- کد COI اختصاصی: JR_BAGH-17-90_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 575
نویسندگان
پژوهشگر دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، ایران.
ابوالفضل کربلایی حسینی غیاثوند
دکتری تخصصی معماری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، ایران.
چکیده
بیان مسئله: سینما و معماری به‌عنوان دو مقولۀ متناظر که از زمان حیات سینما مدام بر یکدیگر تأثیرات دوسویه داشته‌اند شناخته می‌شوند. در قرن اخیر تأثیرات کالبد معماری بر سینمای جهان مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرارگرفته است. از آنجا که سینمای ایران جزو سینماهای صاحب سبک در جهان به‌شمار می‌آید، طبیعتاً تأثیرپذیری این سینما از فضاهای معماری می‌تواند ضرورت مطالعه در این زمینه را نشان دهد. شاید شاخص‌ترین سبکی که تأثیرات معماری آن در سینما فرمی جدانشدنی را آفرید، تأثیر معماری اکسپرسیونیست بر سینمای بین دو جنگ جهانی بود؛ جایی که معماری و سینما بی‌اندازه به یکدیگر نزدیک می‌شوند. اکسپرسیونیست به‌عنوان یکی از جلوه‌های قرن بیستم در سینمای ایران نیز بروز داشته است. چه در فیلم‌های هم‌دورۀ اکسپرسیونیست آلمان و چه در دهه‌های اخیر، اما فقدان پژوهش در این زمینه سبب ناشناخته‌ماندن تأثیرات این نوع معماری بر فیلم‌های اکسپرسیونیستی ایران شده است.هدف پژوهش: در این پژوهش، هدف بررسی سینمای اکسپرسیونیستی ایرانی در دورۀ معاصر و نحوۀ تأثیرپذیری فیلم‌ها از فضاهای معماری است.روش پژوهش: این مطالعه با رویکرد کیفی و با روش مطالعۀ تطبیقی و تحلیل محتوایی انجام‌گرفته است. در این گذر، ابتدا به شناخت اکسپرسیونیست و مفاهیم آن در معماری و سینما پرداخته می‌شود سپس با بررسی نمونه‌ها و تحلیل محتوا، نقش فضاهای معماری در سینمای اکپرسیونیست ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد.نتیجه‌گیری: بررسی‌ها نشان می‌دهد که تأثیر فضاهای معماری در فیلم‌های اکسپرسیونیستی در فیلم «شب‌نشینی در جهنم» به علت دکورسازی عظیم آن و وفادار ماندن به ارکان اکسپرسیونیست، ارجاعات ملموس و قابل درکی (از نظر بصری) به فضاهای معماری دارد. برخلاف نمونه‌های دیگر که اثرات کالبدی فضاهای معماری تا حد مینیمالی کاهش پیداکرده است، اما همچنان دیگر عوامل نظیر سایه و نور مورد توجه قرارگرفته است.کلیدواژه ها
فضاهای معماری, فیلم اکسپرسیونیست, سینمای ایران, معماری و سینمااطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.