فرایند ادراک منظر بر پایۀ ادراکات حسی و عقلی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: ماهنامه باغ نظر، دوره: 17، شماره: 88
  • کد COI اختصاصی: JR_BAGH-17-88_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 519
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

صدف سرمدی

پژوهشگر دکتری، گروه معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

آزاده شاهچراغی

دانشیار دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

لیلا کریمی فرد

استادیار دانشکده هنر و معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: طبق تعاریف، منظر پدیده‌ای است که توسط انسان ادراک می‌شود. انسان در وهلۀ اول از طریق حواس با محیط و محرک‌ها، ارتباطی فیزیولوژیک برقرار می‌کند و این به تقویت خاطرۀ ذهنی و ادراک حسی منجر می‌شود. در ادامه در ادراک عقلی، تجارب حسی معنی‌دار شده و شناخت حاصل می‌شود. در نتیجه، عدم توجه به تمامی حواس موجب کاهش تجربیات حسی می‌شود. از آنجا که تا کنون تحقیق جامعی در زمینۀ فرایند ادراک مناظر ارائه نشده، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال اصلی است که فرایند ادراک منظر چگونه است. در راستای پاسخ به این پرسش در ابتدا پاسخگویی به این سؤالات فرعی لازم است که ادراک حسی انسان بر پایۀ چه حواسی شکل می‌گیرد و ادراک عقلی انسان و عوامل تأثیرگذار بر آن کدام‌اند.هدف پژوهش: این پژوهش سعی در افزایش تجربیات حسی و پاسخ‌دهندگی بیشتر منظر، از طریق شناسایی و توجه به فرایند ادراک و عوامل تأثیرگذار در آن، دارد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت از نوع کیفی با هدف کاربردی است و روش آن تحلیل محتوای کیفی و روش گردآوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه‌ای از طریق بررسی متون و نقد نوشته‌های دیگران و تحلیل محتوای کیفی آنها بوده و به شیوۀ استنتاجی و استنباطی، به بررسی فرایند ادراک مناظر در دو حوزۀ ادراک حسی و ادراک عقلی می‌پردازد. نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده بیانگر آن است که بسنده‌کردن به حواس پنج‌گانه در ادراک منظر، فارغ از 51 حس و ادراکات عقلی و عوامل آن (منظر فیزیکی، عوامل فرهنگی، عوامل شخصی)، موجب توصیف عینی و فنی منظر، ثبت لایه‌ای سطحی از تجربیات حسی و تضعیف رابطۀ کاربر با محیط کالبدی شده و در صورت عدم تأمین انتظارات انسان، موجب رنجش و ترک محیط می‌شود.

کلیدواژه ها

منظر, فرایند ادراک, ادراک حسی, ادراک عقلی, حواس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.