هویت طبیعی یا تحمیلی؟ بوستان جوانمردان، منظره‌سازی در دره کن
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه منظر، دوره: 7، شماره: 31
- کد COI اختصاصی: JR_MANZAR-7-31_013
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 334
نویسندگان
دکتری معماری منظر
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تهران
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تهران
چکیده
مسیل‌ها و روددره‌های دامنه جنوبی البرز موقعیت جغرافیایی و توپوگرافیک ویژه‌ای برای شهر تهران پدید آورده‌اند. در سال 1347 رویکرد صلب و بخشی برنامه‌های توسعه شهری در برخورد با روددره‌های شهر تهران، نقش ساختاری آنها در توسعه شهری و تأمین نیاز شهروندان را نادیده گرفته و رودخانه‌ها را به کانال‌های دفع آب‌های سطحی، فاضلاب و نقاط حادثه‌خیز شهری مبدل ساخته است. در طرح جامع تهران (۱۳۸۵)، پتانسیل روددره‌ها در شکل‌دهی سازمان فضایی و تعریف پهنه‌های گردشگری در دستور کار مدیریت شهری تهران قرار گرفت. در این میان روددره «کن» به عنوان محور گردشگری شهر انتخاب و برنامه ساماندهی رودخانه و پیرامون آن تدوین شد. بوستان جوانمردان در تابستان سال ۱۳۹۱در ساحل رودخانه کن حدفاصل پل بزرگراه همت و بزرگراه حکیم، در مرز میان منطقه ۵ و ۲۲ شهرداری تهران، به عنوان محصول عملی این برنامه و سیاست‌ها به بهره‌برداری رسید. امروز با گذشت بیش از ۳ سال از بهره‌برداری بوستان جوانمردان، تبدیل این پروژه مهم به یکی از ضعیف‌ترین بوستان‌های شهر تهران مورد پرسش قرار می‌گیرد. چرا پروژه‌ای در این مقیاس با وجود تأکید و توجه ویژه اسناد بالادست و مدیریت شهری با شکست مواجه می‌شود؟ چرا با وجود هدف احیاء و پیوند رودخانه با شهر و شهروندان، این پروژه نه تنها در جذب مخاطب ناموفق می‌باشد، بلکه خود به عاملی در نابودی هویت طبیعی و فرهنگی رودخانه کن تبدیل شده است؟ این نوشتار بر مبنای اسناد موجود و روند طی شده از تعریف، برنامه‌ریزی، طراحی و اجرا، به بررسی دلایل دور شدن پروژه بوستان جوانمردان از اهداف اولیه ساماندهی و احیاء رودخانه کن می‌پردازد. فاصله میان اهداف و راهبردهای بیان شده در برنامه ساماندهی ویژه روددره کن در طرح‌های موضعی-موضوعی طرح جامع ۱۳۸۵ و طرح ساماندهی رودخانه کن و پیرامون آن توسط مهندسین مشاور آرمانشهر تا سیاست‌گذاری و اقدامات صورت گرفته در مقیاس میانی و خرد توسط مهندسین مشاور آتک به عنوان طراح اصلی پروژه مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت عدم شناخت طراح از ارزش‌های طبیعی و منظرساز روددره کن را عامل مهم عدم توانایی طرح ارایه شده در پاسخ‌گویی به اهداف مورد نظر طرح جامع و شکست پروژه می‌داند.کلیدواژه ها
رودخانه کن, بوستان جوانمردان, طرح ساماندهی رودخانه کن, منظر طبیعی روداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.