معصومه عیسی زاده ماتک - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی و اصلاح دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سعید نواب پور - دانشیار گروه بیوتکنولوژی و اصلاح دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
صادق آتشی - کارشناس آزمایشگاه گروه مهندسی علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

نخستین گام در برنامه ریزی اصلاحی، شناسایی واریته های متفاوت زراعی هر گیاه و صفت یا صفات قابل بحث توسط محقق می باشد. نبود تنوع ژنتیکی، آسیب پذیری خزانه ژنتیکی گونه های مختلف گیاهی در برابر عوامل نامساعد اقلیمی راافزایش می دهد. مطالعه تعداد 27 ژنوتیپ وحشی گردآوری شده از اقلیم های متفاوت کشور و تعداد 6 کلون زراعی مؤید این مطلب است که کلون های زراعی رایج در ایران با RAPD فاقد یک جد واحد بوده بلکه از تعداد اجداد متفاوت با تنوع ژنتیکی زیاد محسوب می گردد. مرحله نخست در برنامه های اصلاحی تجزیه و تحلیل تنوع ژنتیکی می باشد بدین معنا که اصلاحگر را در جهت تشخیص مواد ژنتیکی به منظور اجرای برنامه های بعدی و پیشبرد سریعتر اهداف می توان پشتیبانی نمود. در نتایج حاصل ابتدا مطالعات ژنتیکی صورت گرفته، تا بتوان در خصوص مواردی همچون مقدار، ماهیت تنوع ژنتیکی و همبستگی صفات مورد بحث مطابق برنامه اصلی انتخاب و یا تلاقی صفات جهت اصلاح ارقام مختلف محقق گردد. از دیگر نتایج حاصله طرح مذکور این است تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه در صفات مهم زراعی در بین ژنوتیپ های موردمطالعه شناسائی گردید. بنابراین توده زراعی بررسی شده با عنایت به اهداف مدون اصلاحی، بستر ژنتیکی مساعدی جهت گزینش تنوع ژنوتیپ های برتر را مهیا نموده است در پژوهش حاضر سعی شده که با مطالعه و ارزیابی تنوع ژنتیکی کلون های زعفران مناطق مختلف کشور بتوان گامی مؤثر در جهت انتخاب ژنوتیپ های برتر لحاظ نمود.

پیکروکروسئین، زعفران (Crocus sativus L.)، ژنوتیپ، صفات زراعی.