بررسی روابط صفات عملکردی لاین های امید بخش گندم در شرایط معمول و تنش خشکی در منطقه تالاب چغاخور

گندم یکی از غلات و از منابع غذایی مهم و استراتژیک در ایران میباشد که امر خودکفایی در آن یکی از سیاستهای کلی بخش اقتصادی و تامین امنیت غذایی کشور است. در این راستا به منظور شناسایی و مطالعه برتری لاین های امید بخش گندم نان از نظر صفات مطلوب و تعیین صفات مناسب به عنوان شاخص انتخاب، در دو محیط با شرایط معمول زراعی و تنش خشکی، 15 ژنوتیپ از لحاظ 9 صفت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97- 98 در منطقه تالاب چغاخور شهرستان بروجن مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده های مورد بررسی نشان داد که، عامل ژنوتیپ، عامل محیط، اثر متقابل ژنوتیپ و محیط بر تمامی صفات فوق در سطح یک درصد معنی دار بود که بهترتیب بیانگر تاثیرگذاری ژنوتیپ، محیط بر صفات و همچنین روند متفاوت واکنش ژنوتیپها به دو محیط میباشد. در نتایج مقایسه میانگینها، لاین های رخشان و اروم نسبت به سایر ژنوتیپها برای اکثریت صفات عملکردی مورد مطالعه برتری خود را نشان دادند. ضرایب همبستگی صفات نیز نشان دادند که عملکرد دانه در بین لاین های مورد بررسی در محیط معمول همبستگی مثبت و معنی داری با صفات طول خوشه، تعداد گره، تعداد خوشه در متر مربع و تعداد دانه در خوشه دارد. در محیط تنش، همبستگی مثبت و معنی داری با صفات تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه وجود دارد. نتایج رگرسیون گام به گام بیانگرنقش تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه در دو محیط معمول و تنش بر عملکرد دانه بود و بهترتیب 0/99 و 0/96 از تنوع موجود در عملکرد دانه را در این دو محیط تبیین نمودند.

کلیدواژه ها:

اجزای عملکرد ، تنش خشکی ، گندم نان ، لاین امید بخش