اقتصاد نفت و بازار های انرژی

نفت و گاز طبيعي، مهم ترين منابع تامين انرژي بشر امروزي هستند، به طوري كه نفت خام 45 درصد و گاز طبيعي 25درصد انرژي دنيا را تامين مي كنند، از اين رو نفت و گاز در معادلات اقتصادي – سياسي جهان اهميت راهبردي دارند و درفرآيند روابط بين الملل نقش مهمي مي توانند ايفا كنند.كشور هاي جهان، به لحاظ برخورداري از ذخاير انرژي به دو گروه تقسيم مي شوند: گروه اول كه بيشترين انرژي را در جهانمصرف مي كنند، سهم ناچيزي از ذخاير نفت و گاز دنيا دارند. براي مثال، گروه كشور هاي صنعتي OECD كه حدود 62 درصد نفت جهان را مي سوزانند، تنها 7 درصد ذخاير نفتي را در اختيار دارند. اين كشورها 34 درصد نياز خود را از كشورهاينفت خيز تامين مي كنند و براي تامين انرژي خود، به شدت نيازمند گروه دوم يا كشورهاي داراي ذخاير نفت و گاز هستند.در اين گروه، كشورهاي خاورميانه با بيش از 65 درصد منابع نفتي دنيا تنها 8/4 درصد از اين انرژي را مصرف مي كنند. قيمت نفت به طور كلي به قيمت نقدي هر بشكه در شاخص نفت خام اشاره دارد. قيمت نفت علاوه بر هزينه توليد آن، متأثراز عوامل اقتصادي و سياسي گوناگوني است كه برآيند آن ها قيمت نهايي نفت را مشخص ميكند و بازار هاي جهاني نفت وگاز براساس تفكري منطقي و عقلاني حركت نمي كنند و در پشت هر معامله اي ترس و ترديد قرار گرفته است. در اين مقاله،نقش نفت و گاز در مناسبات كشورها از جنبه هاي اقتصاد نفت و بازار هاي انرژي بررسي مي شود.