بازنمایی طرحوارة نیرو در گزاره‌های دینی و اخلاقی زبان قرآن
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: پژوهش های زبان شناسی، دوره: 9، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JRLU-9-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 346
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عرب دانشکده علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا همدان
دانشیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشکده علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا همدان
دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه پیام نور
چکیده
طرحوارههای تصویری از مفاهیم مهم و زیرساختی مطرح در پژوهشهای معنی‌شناسان شناختی است که در شکل گیری استعارههای مفهومی نقش به سزایی دارند. از مهم‌ترین طرحوارههای تصویری، طرحوارة نیرو است که نخستین بار جانسون (1987) بر نقش آن در مفهوم‌سازی رخدادها تأکید نمود. این طرحواره که از تجربة تعامل ما با جهان بیرون نشأت می‌گیرد، ابزاری پایه برای درک بسیاری از مفاهیم ذهنی است. زبان دین بهویژه قرآن حاوی استعارههای زیادی است که برخی از آنها با طرحوارۀ نیرو ساماندهی می‌شوند. لذا جستار حاضر در صدد است با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی پاسخگوی این پرسش باشد که طرحوارة نیرو به عنوان بخشی از طرحوارههای مطرح در نظریة شناختی، تا چه حد میتواند مدل مناسبی برای مطالعة استعارههای قرآن بویژه استعارههای اخلاق باشد و عملکرد حالات هفتگانة نیرو در مفهوم‌سازی و درک مفاهیم اخلاقی قرآن چگونه است؟ بدین منظور، داده‌های این پژوهش که از میان کل استعارههای قرآن استخراج شد، مورد بررسی قرار گرفت و انواع طرحوارة تصویری آن بر اساس طبقهبندیهای موجود در نظریه بررسی گردید. نتایج این بررسی حاکی از آن است که در زیر ساخت استعارههای موجود حالات هفتگانة نیرو مشاهده می‌شود که الگوی بسیار مناسبی برای بررسی این استعارههای قرآنی میباشد. نمونههای فراوانی از هنجارها و ناهنجاریهای اخلاقی در قرآن از طریق استعارههای حاوی طرحوارههای اجبار، مانع، رفع مانع، تغییر مسیر و یا انحراف، نیروی متقابل، جذب و کشش و توانایی قابل درک و شناخت هستند.کلیدواژه ها
معنی‌شناسی شناختی, طرحوارههای تصویری, نیرو, گزاره‌های اخلاقی, استعارة سفراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.