بررسی ساختار موسیقایی سورۀ مبارکۀ «العادیات»

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: پژوهش های زبانشناختی قرآن، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_NRGS-7-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 201
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمعصوم حسینی

استاد یار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم، شهرستان آمل، ایران

جواد محمدزاده

دانشجوی مقطع دکتری رشته ی زبان وادبیات عربی، دانشگاه بو علی سینا، همدان، ایران

داوود بهمنش

دانش آموخته ی کارشناسی ارشد رشته ی علوم قرآن وحدیث، دانشگاه آزاد ساری، ایران

چکیده

قرآن کریم، یکی از زیباترین متون ادبی است که سبک ویژه‌ای دارد و از واژه‌ها و عبارت‌های موزون و متوازنی تشکیل شده که از ورای آن، آهنگی دلنشین ساخته است. این آهنگ گاه شنیدنی است وگاه احساس پژواک و آوایی ناشنیدنی دارد که در نفس جریان می­یابد و از‌نظر تأثیر به آوای شنیدنی موسیقی شباهت دارد. در این مقاله، سعی شده است تا مهم‌ترین عناصر خلق موسیقی شنیداری و غیرشنیداری بررسی شود. با بررسی ساختار موسیقایی سورۀ مبارکۀ العادیات، که با شیوۀ توصیفی‌تحلیلی نوشته شده، این نتایج حاصل شده است که در بخش موسیقی بیرونی (شنیداری) دو بحر شعری رجز منهوک «مستفعلن فعولن» و خفیف مجزوء «فَعِلاتُ مفاعیلُن»سبب موزون‌شدن برخی از آیات شده، به‌طوری‌که برای به تصویر کشیدن سرعت اسبان و صحنۀ گرد و غبار بر انگیخته از سم اسبان،خلاقیتی چشمگیر است. اما در بخش موسیقی درونی، به مسئله آشنایی‌زدایی و عناصر هنجارگریزِ طباق معنایی، تناوب، تقدیم و تأخر و التفات اشاره شده است و از مهم‌ترین نتایج حاصل در این بخش، وجود تضاد معنایی است؛ چون خداوند متعال با استفاده از حروفی که دربردارندۀ صفات ضعیف هستند و در پراکندگی حروف در سورۀ «عادیات» نسبت به حروف قوی و اقوی غلبۀ فراگیر و توجه‌برانگیزی دارند، معانی محکم و کوبنده را خلق کرده است.

کلیدواژه ها

سورۀ مبارکۀ «العادیات», موسیقی بیرونی, موسیقی درونی, آشنایی‌زدایی و تناوب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.