نقش احجار کریمه در مضمونسازی شعر شاعران سبک خراسانی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: مجله تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، دوره: 11، شماره: 39
- کد COI اختصاصی: JR_DEHKH-11-39_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 665
نویسندگان
دانشجوی دکتری، زبان و ادبیات فارسی ، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب ، تهران ، ایران
استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،تهران،ایران
چکیده
یکی از ویژگیهای مهم شعری شاعران سبک خراسانی کاربرد واژگان و اصطلاحات علمی و بهره بردن از آنها برای مضمونسازی است. شاعران سبک خراسانی آغازگر استفاده از علوم مختلف مانند نجوم، پزشکی، گیاهشناسی، جانورشناسی و کانیشناسی بودهاند. در این مقاله که به روش کتابخانهای صورت گرفته است، واژگان، اصطلاحات، تشبیهها، استعارهها و مضامین ساختهشده با برخی احجار کریمه مانند الماس، پیروزه، درّ، زمزد، عقیق و یاقوت بررسی شده است و مسائل ادبی مطرحشده دربارهی این احجار کریمه در دیوانهای رودکی، فردوسی، فرخی، عنصری، منوچهری، فخرالدین اسعد گرگانی، اسدی و ناصرخسرو تحلیل شده و با کتابهای علمیکانیشناسی از جمله: جواهرنامهی نظامی (کهنترین جواهرنامه به فارسی ـ نوشتهشده در سال 592 ه. ق.)، جامعالعلوم ستینی (کهنترین دانشنامهای که در آن علم الجواهر به صورت علمیمستقل یاد شده است)، عرایس الجواهر و النفایس الاطایبتألیف ابولقاسم عبدالله کاشانی و تنسوخنامه ایلخانی و آثار دیگر تطبیق داده شده است. نتیجهی حاصل از این پژوهش این است که شاعران سبک خراسانی تنها به رنگ و شکل ظاهری این کانیها توجه داشتهاند؛ اما از خواص طبی و شیمیایی آنها صحبتی به میان نیاوردهاند.کلیدواژه ها
احجار کریمه, سبک خراسانی, مضمونسازی, واژگان و اصطلاحاتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.