فرانقش‌های بینافردی و تجربی در متن روایی زبان راجی (رایجی) بَرزُکی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه زبانشناسی گویشهای ایرانی، دوره: 5، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JILL-5-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 554
نویسندگان
پژوهشکده زبانشناسی، کتیبه ها و متون، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
دانشگاه الزهرا
چکیده
در تحلیل حاضر بندهایی از زبان رایجی بَرزُکی از منظر دو فرانقش بینافردی و تجربی ارائه می‌شود و قصد بر آن است تا تحلیل‌های معنابنیان نظریة نقش‌گرای هلیدی دربارة این گونة زبانی سنجیده شوند که مانند بسیاری از گویش‌ها یا زبان‌های محلی تنها دارای صورت گفتاری و محاوره‌ای هستند. بدین منظور، با توجه به فرانقش بینافردی، فاعل، خودایستا و نوع بندها و بر اساس فرانقش تجربی، بسامد و نوع فرایندهای زبان راجی بَرزُکی مورد بررسی قرار می‌گیرند. زبان رایجی (راجی) بَرزُکی از زبان‌های در خطر ایران است که در شهر بَرزُک (50 کیلومتری شهر کاشان) به آن تکلم می‌شود. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده‌های آن از مصاحبة شفاهی با یک گویشور زن بومی 83 ساله و دوگویشور مرد بومی82 و 64 ساله بَرزُکی به دست آمده است. نتایج به دست آمده بیان‌گر آن است که از مجموع 35 بند پیاده‌شده از داستان شفاهی با موضوع سیل بزرگ 60 سال پیش این شهر، در فرانقش تجربی فرایند مادی با 66% (23 فعل) رخداد، پربسامدترین فرایند است. درصد رخداد سایر فرایندها عبارت است از: رابطه‌ای 20% (7 فعل)، ذهنی 8% (3 فعل)، فرایند رفتاری 3% (یک فعل)، کلامی 3% (یک فعل) و وجودی 0%. تحلیل فرانقش بینافردی این بندها نشان می‌دهد که از میان 35 بند، 34 بند خبری و یک بند امری می‌باشد و فاعل در 33 بند غایب و تنها در دو بند فاعل، گویندة بند است. همچنین از 35 فعل موجود در این بندها 33 بند دارای فعل گذشته (28 فعل گذشتة ساده و 5 فعل گذشتة استمراری) و 2 بند دارای زمان حال هستند.کلیدواژه ها
مدل نظام‌مند هلیدی, فرانقش تجربی, فرایند, فرانقش بینافردی, متن روایی, زبان رایجی بَرزُکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.