اعتبارسنجی احادیث تأویلی سوگندهای سوره «تین»

درروایات معصومان(ع)، واژه‌های «تین»، «زیتون»، «طور سینین» و «بلد امین» در سوره «تین»، به سرزمین‌های خاصّ و برخی اهل‌بیت(امامان:حسن، حسین، علی و رسول خدا(علیهم‌السلام)) تأویل مصداقی شده است. بعضی این روایات را به دلیل ضعف سند، غالی‌بودن راویان،موهن‌بودن و ناسازگاری متن این روایات با سیاق آیات، مجعول شمرده‌اند. این پژوهش به روش تحلیلی‌ـ‌توصیفی به ارزیابی سند و تحلیل محتوای روایات باطنی سوگندهای سوره «تین» بر اساس سنجه «قرآن و سنّت» پرداخته است. متن هر دو دسته از این روایات ـ‌که مبتنی بر «مجاز» است‌ـ خالی از «غلوّ» و برخوردار از قرائن مضمونی در «قرآن و سنّت» است. همچنین سند دسته نخست این روایات، معتبر است و دسته دیگر، «شهرت روایی» دارند که بر مبنای «تراکم ظنون» اعتبار می‌یابند. دفع اتهام غلوّ از راویان احادیث باطنی سوره «تین» و اثبات وثاقت برخی آنان، و نیز استدلال بر اعتبار بعضی اسناد این روایات، از جمله دستاورد این جستار است. شاخص در اعتبار‌سنجی متن این روایات ‌ـ‌که در قلمرو بطن آیات است،‌ـ ناسازگار نبودن با ظاهر آیات است نه هماهنگی با سیاق آیات. زیرا قاعده «سیاق» قرینه کشف «ظهور» آیات است نه «باطن».

کلیدواژه ها:

سوره تین ، روایات تأویلی ، تفسیر عترت ، تأویل