تربیت معنوی و بایسته‌های معنویت‌گرایی در بینش، مَنِش و کُنِش رضوی (ع)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، دوره: 8، شماره: 14
  • کد COI اختصاصی: JR_EDUC-8-14_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 178
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رسول حسین پور تنکابنی

دانشجوی دکتری فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تبیین رویکرد تربیتی امام رضا (ع) در عرصه معنویت دینی و بایسته­ های معنویت ­گرایی در نگرگاه ایشان بود. در این نوشتار ضمن تعریف مفاهیم نظری پژوهش (معنویت، معنویت دینی و تربیت معنوی)، نخست بنیادهای تربیت معنوی با نگرش دینی را مشخص کردیم. مهم­ترین بنیادهای تربیت معنوی در بستر فرهنگی رضوی، وجود امر قدسی / خداوند، وجود روح و وجود فراطبیعت (جهان‌های برزخ و آخرت و عدم بسندگی و دلبستگی به جهان ماده) هستند. روش پژوهش در این مقاله، تحلیل محتوا بود و رویکرد قیاسی را ملاک مصداق­یابی قرار دادیم. جامعه مخاطب، منابع روایی معتبر شیعی به‌گونه عام و روایات وارده از امام رضا (ع) به‌طور خاص بود که به بررسی درآمد. افزون بر این، اسنادی که به طرح و تبیین بایسته­های معنویت دینی پرداخته ­اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ­های پژوهش، شیوه ­های تربیت معنوی رضوی بودند که در چهار مورد کلی دسته­بندی شده و برخی از آن‌ها به موارد جزئی­تر تقسیم شدند: 1ـ خداباوری / خداگرایی (که دربردارنده مقوله­های بینش­محور و کُنش­محور است)، 2ـ خوش‌بینی و مثبت­ اندیشی (مشتمل بر شیوه‌های خالق­محور و مخلوق­ محور)، 3ـ افزایش آستانه تاب­ آوری دربرابر تلخ­ کامی­ ها 4ـ کم­ توجهی به دنیا. نتیجه ­ای که در این مقاله به‌دست آمد، انحصار حصول آرامش پایدار روحی در بستر معنویت دینی ازطریق توجه حداکثری به امر قدسی و فراطبیعی، کاربست عقلانیت دینی و استدلال­گرایی، دیانت و پایبندی به آموزه ­ها و دستورکارهای شرعی در زیست دنیوی است.

کلیدواژه ها

آرامش, امر قدسی, خداباوری, مثبت اندیشی, قناعت, تاب آوری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.