سیده فاطمه رسا - دانشجوی کارشناسی بیولوژی و کنترل ناقلین بیماریها، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران

زمینه و هدف: لیشمانیوز یکی از شش بیماری مهم انگلی مناطق گرمسیری دنیاسـت. داروهای متعددی در درمان لیشمانیوز جلدی به کار گرفته شده و علی رغم تأثیر، عوارض ناشی از آنها و مقاومت تدریجی انگل به برخی از داروها، باعث توجه بیشتر به داروهایی با منشاء طبیعی شده است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر درمانی چند گیاه دارویی، در زخم های ناشی از لیشمانیوز جلدی(سالک) می باشد.روش جستجو: مقاله ما یک بررسی مروری ساختارمند است و برای یافتن بهترین شواهد در دسترس برای بررسی اثر داروهای گیاهی بر زخم سالک انجام شد. همچنین سرچ در پایگاه های داده نظیرPubMed و Google scolar وSID و Magiran صورت گرفته و از کلید واژه های زخم لیشمانیوز و درمان سالک و اثرات داروهای گیاهی استفاده گردیده.نتایج: اثر جوشانده بابونه بر بهبودی زخم سالک نزدیک به اثر گلوکانتیم(درمان رایج سالک) در درمان این بیماری می باشد، اما اسانس درمنه در غلظت های 3 ،1و 5درصد در درمان زخم لیشمانیا ماژور موثر نمی باشد و اموسیون گیاهی درمنه درکاهش قطر زخم ها و کاهش اجسام لیشمن زخم پس از پایان دوره ی درمانی بی تاثیر بود. استفاده از عصاره سیر به ویژه فرآورده R10 آن میتواند به عنوان یک گزینه درمانی مناسب در مبتلایان به سالک باشـد؛ به ویژه آن که این ماده گیاهی عوارض جـانبی کـم و اثربخـشی نسبتا خوبی دارد. عصاره هیدروالکلی آویشن، بومادران و بره موم در مقایسه با گلوکانتیم و داروهای دیگر تاثیر قابل توجهی در کاهش اندازه و بهبودی زخم ها داشته است، نتایج استفاده از عسل طبیعی نشان داد که این ترکیب تاثیر شگفت انگیز خود را در التیام زخم سالک در نمونه آزمایشگاهی و سپس انسانی گذاشته است. در مقایسه با دارو های شیمیایی مدت بهبود زخم کاهش یافته و اسکارهای کمتری را از خود باقی می گذارد.نتیجه گیری: با توجه به تاثیرات قابل ملاحضه گیاهان دارویی و روش های سنتی، پیشنهاد می شود که این مواد به صورت ژل یا پماد در درمان لیشمانیوز جلدی مورد استفاده قرار گیرند.

زخم لیشمانیوز جلدی، گیاهان دارویی، مطالعه سیستماتیک، اثر درمانی