فاطمه همتی - دانشجوی کارشناسی پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران
ایران مبارکی - دانشجوی دکتری حرفه ای، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران
نصرت بهرامی - کارشناسی ارشد مامایی، عضو هیثت علی دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران

زمینه و هدف: آلزایمر نوعی فروپاشی تدریجی مغز است که منجر به از دست دادن حافظه و ادراک میشود. این بیماری یکی از ده علت اصلی مرگ و میر در سالمندان بوده و نیز مطالعات اخیر بیانگر افزایش قابل توجه ابتلا به این بیماری می باشند. هیچ درمان قطعی بازدارنده در روند عملکردی این بیماری وجود ندارد اما درمان های غیر دارویی و توانبخشی علاوه بر مراقبت های سرپایی استاندارد یک عملکرد بالینی می باشند. تاکنون مقایسه گسترده برای استفاده از روش های توانبخشی انجام نشده است و هدف از مطالعه حاضر مروری بر تاثیر برنامه توانبخشی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به الزایمر می باشد .مواد و روش ها : ابتدا کلیدواژه های Exercise, Art and music therapy, Reminiscence therapy, Alzheimer disease, Nursing care, Rehabilitation در پایگاه های اطلاعاتی PubMed, science direct , Google scholar, در بازه زمانی2010 تا 2019 توسط 2 پژوهشگر جستجو گردید و تعداد 40 مقاله یافت شد که پس از حذف مقالات تکراری و غیرمرتبط، 17 مقاله کارآزمایی بالینی و دارای full text وارد مطالعه گردید.یافته ها: مراقبت های توانبخشی نتایج مثبتی را در بهبود کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به آلزایمر به همراه دارد. از جمله این مداخلات میتوان به ورزش، خاطره درمانی، کاردرمانی، آموزش چند رسانه ای، درمان های روانشناختی، هنردرمانی، موسیقی درمانی، مجسمه سازی، مراقبت های توانبخشی پرستاری، برنامه توانبخشی چند رشته ای و آموزش استراتژی یادگیری اشاره کرد. در مطالعات بررسی شده تعداد 4 مقاله، به اتفاق بر تاثیر مثبت موسیقی درمانی در بهبود کیفیت زندگی بیماران اشاره کردند. از طرفی از 4 مطالعه انجام شده در زمینه ورزش، نتایج 3 مطالعه نشانگر عدم ارتباط معنی دار بود. نتایج 7 مطالعه به تاثیر مثبت خاطره درمانی، درمان روانشناختی، مجسمه سازی، مراقبت های توانبخشی پرستاری، برنامه توانبخشی چند رشته ای و آموزش استراتژی یادگیری و 2 مطالعه به تاثیر مثبت احتمالی کاردرمانی و آموزش چند رسانه ای در کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دمانس، به ویژه آلزایمر، اشاره کردند.نتیجه گیری: باتوجه به نتایج مطالعات می توان از برخی مداخلات توانبخشی برای بهبود زندگی سالمندان مبتلا به آلزایمر بهره گرفت. اما باتوجه به نتایج متناقص برخی مطالعات، مداخلات توانبخشی مختلف نیازمند توجه و بررسی بیشتر می باشد.

nursing care ،rehabilitation, Alzheimer disease