زرین دخت امامی - دانشجوی دکتری میکروبیولوژی، عضو هیات علمی واحد فلاورجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
الهام خلیلیان - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم گیاهی، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران
مایده شاه سنایی - کارشناس ارشد میکروبیولوژی، واحد فلاورجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

مقدمه: درمان با کمک میکروارگانیسم‏ها روشی نوین و در حال توسعه است که در این زمینه باکتری‏های پروبیوتیک به ویژه باکتری‏های اسیدلاکتیک نقش اساسی دارند. زیتون از گیاهان پربار و مفید بومی ایران و سرشار از باکتری‏های اسید‏لاکتیک است. در این مطالعه، تعدادی از سویه‏های لاکتوباسیلوس پلانتاروم از ارقاممختلف زیتون بومی ایران جدا و برخی خواص پروبیوتیکی آن‏ها بررسی شد‏‏. مواد و روش‏‏ها: ابتدا سویه‏های مختلف باکتری‏های اسید‏لاکتیک از سه رقم زیتون بومی ایران بر روی محیط کشت MRS آگار جداسازی شد و پس از شناسایی‏های بیوشیمیایی و مولکولی، برخی خواص پروبیوتیکی شامل: مقاومت به اسید، صفرا و آثار ضد‏میکروبی جدایه‏های لاکتوباسیلوس پلانتاروم در برابر دو عضو بیماری‏زای خانواده انتروباکتریاسه شامل: اشریشیا کلی (PTCC1399) و شیگلا دیسانتری (PTCC1188) با استفاده از دو روش انتشار از چاهک و دیسک بررسی شد. به منظور کاهش خطا، هر آزمون سه بار تکرار شد. میانگین قطر هاله عدم رشد توسط سویه‏های مختلف جدا شده از طریق آزمون تحلیل واریانس یک‏طرفه مقایسه شد. نتایج: از بین 28 سویه جداسازی شده، بر اساس نتایج آزمون‏های بیوشیمیایی، 57 درصد سویه‏ها لاکتوباسیلوس پلانتاروم شناسایی شدند. در بین این سویه‏ها، 75 درصد سویه‏ها در برابر شرایط اسیدی و 25/81 درصد در برابر نمک‏های صفراوی، مقاوم یا بسیارمقاوم بودند. در بررسی‏های مولکولی، در واکنش PCR، 6 سویه با آغازگرهای اختصاصی طراحی شده برای لاکتوباسیلوس پلانتاروم باند اختصاصی تشکیل دادند. نتایج، توصیف کننده آثار ضد میکروبی لاکتوباسیلوس پلانتاروم جدا شده از ارقام مختلف زیتون بومی ایران بر روی دو پاتوژن روده‏ای اشریشیا کلی و شیگلا دیسانتری بودند. بحث و نتیجه ‏گیری: با توجه به وجود خواص پروبیوتیکی در سویه‏های لاکتوباسیلوس پلانتاروم جدا شده از زیتون‏های بومی ایران، استفاده از آن‏ها برای پیشگیری و درمان عفونت‏های شیگلا دیسانتری و اشریشیا کلی به‏عنوان راهکاری مهم و عملی قابل قبول است.

لاکتوباسیلوس پلانتاروم, پروبیوتیک, زیتون, پاتوژن‏های ‏روده ای, خاصیت ضدمیکروبی