بررسی گل‌‌نوشته‌‌های آغاز ایلامی در محوطه سفالین بر اساس مطالعات میکروسکوپ الکترونی و میکروسکوپ نیروی اتمی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه پژوهه باستان سنجی، دوره: 6، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JRA-6-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 499
نویسندگان
دانشگاه هنر اصفهان
دانشگاه هنر اصفهان
چکیده
محوطه سفالین در شمال شهر پیشوا و شرق دشت ری (دشت ورامین- پیشوا) قرار دارد. این محوطه به دلیل وجود مواد فرهنگی و استقراری از دوره آغاز نگارش به‌مانند گل نوشته، مهر و اثر مهر در مرکز فلات ایران بیشتر توجه را به خود معطوف داشته است. در همین راستا این پژوهش به‌منظور شناخت و مطالعه میکروسکپی و شیمیایی حداقل بخشی از گل نوشته‌های آغاز ایلامی، انجام گردید. مهم‌ترین پرسش در این پژوهش دست‌یابی به ارائه پاسخ در جهت ارتباط بین نمونه‌های گل نوشته و قلم نگارشی به‌دست‌آمده از تپه سفالین از طریق آزمایش‌ها شیمیایی و ساختار شناسی بر روی دو نمونه گل نوشته و یک‌قلم فلزی از آثار این محوطه است. در این پژوهش چگونگی ارتباط نمونه گل نوشته با نمونه قلم یافت شده از طریق آزمایش‌ها شیمیایی جهت شناسایی عنصری رسوبات سطحی انجام گردید. بر این اساس عناصر شیمیایی رسوبات سطحی قلم توسط میکروسکوپ الکترونی موردبررسی قرار گرفتند و رد‌یابی شباهت‌‌های ژئوشیمیایی بین عناصر اصلی و عناصر کمیاب موجود در قلم و کتیبه مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین تصاویر مطالعات سطحی توسط اسکن میکروسکوپ روبشی اتمی (AFM)، برخی از ساختارهای مربوط به وجود حکاکی بر روی کتیبه با قلم را آشکار نموده است. با استفاده از میکروسکوپ روبشی اتمی ویژگی‌های سطح اشیاء را موردبررسی و کنترل قرار داده می‌شود. این وسیله با توجه به کنترل جابجایی بسیار حساس نمونه و توسط سوزن بسیار نازک کندیلور امکان اندازه‌گیری توپوگرافی سطح و همچنین میزان اصطکاک با دقت کمتر از یک نانومتر از ارتفاع و چند نانومتر در موقعیت جانبی را فراهم می‌کنند. میکروسکوپ روبشی اتمی (AFM)، یکی از معدود روش‌هایی است که با استفاده از آن می‌توان به میزان زبری با استفاده از خصوصیت اصطکاک مواد پی برد. مقایسه داده‌های میکروسکوپ روبشی اتمی می‌تواند به‌عنوان ابزار برای توصیف سطح در مطالعات خصوصیات سطح و اصالت شناسی مواد تاریخی بسیار مورداستفاده قرار گیرد.کلیدواژه ها
Technology of Writing, Proto-Elamite, Scanning Electrone Microscopy, Atomic Force Microscopy, Tappeh Sofalin, فن‌‌آوری, تکنیک نوشتن, آغاز ایلامی, میکروسکوپ الکترونی, میکروسکوپ نیروی اتمی, تپه سفالیناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.