تناص قرآنی در دیوان عبدالرحیم بُرَعی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های قرآنی در ادبیات، دوره: 3، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_KORLU-3-6_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 305
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نعیم عموری

نرگس لرستانی

چکیده

قرآن کریم از زمان نزول تا زمان حاضر، به­خاطر وحیانی بودن و در نتیجۀ برخورداری از جمال لفظی و معنوی غیرقابل وصف، همواره الگوی بسیاری از شاعران و ادیبان بوده است. نظریۀ بینامتنی یا تناص در نیمۀ دوم قرن بیستم میلادی شکل گرفت که در ادبیات معاصر عربی با نام­های دیگری مانند النصوصیه، التداخل النصی، التعالق النصی و البینصیّه نیز شناخته می­شود. «ژولیا کریستوا»، زبان­شناس و پژوهشگر بلغاری، اولین کسی است که در نیمۀ دهه شصت میلادی این اصطلاح را به کار برد. عبدالرحیم برعی، شاعر یمنی، یکی از شاعرانی است که در دیوان خویش به وفور از الفاظ، اصطلاحات و مضامین والای قرآنی بهره برده است. جستار حاضر می­کوشد با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به بیان نمونه­هایی از تناص در دیوان این شاعر بپردازد. تناص دارای روش­های فراوانی است که نویسندگان این مقاله روش مستقیم (المباشر) و غیرمستقیم (الداخلی) را برگزیده­اند. با بررسی این دیوان مشخص شد که وی گاهی از عین آیۀ قرآنی بهره برده، در پاره­ای اوقات این اصطلاحات را با تغییراتی جزئی در شعر به کار گرفته و نیز در بیشتر اشعار خویش از مفاهیم والای قرآنی استفاده کرده است.

کلیدواژه ها

تناص قرآنی, عبدالرحیم برعی, تناص مستقیم, تناص غیرمستقیم.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.