جایگاه معنایی واژه‌ی ‌«حقّ» در قرآن کریم با محوریت همنشینی واژگان

سال انتشار: 1398
محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های قرآنی در ادبیات، دوره: 4، شماره: 7
کد COI اختصاصی: JR_KORLU-4-7_006
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 345

نویسندگان

دانشگاه اراک

چکیده

معنا نقش مهمی را در تمام سطوح تحلیل زبانی و همچنین در مسائل علمی زبانشناسی بر عهده دارد. میتوان گفت واژه به خودی خود و بیرون از بافت درونی متن، گویای معنای دقیقی نیست و برای اینکه معنای دستوری و معنایی آن دریافت شود، باید درون جمله و در ارتباط با نشانههای دیگرِ زبانی که از روابط همنشینی در بافت جمله شکل میگیرد، قرار گیرد تا بار معنایی آن آشکار گردد. قرآن کریم، این کلام گُهر بار الهی، نیز مشتمل بر واژگانی است که این واژهها به نوبهی خود دربرگیرندهی معانی متعددی با توجّه به ساختار معنایی و نحوی و بافت موضوعی آیات میباشند. از جمله این واژگان؛ واژهی « حقّ» میباشد که در برخی آیات قرآن کریم، بار معنایی متعددی را با توجه به موضوع مورد بحث در آیات در بردارد؛ بنابراین، این نوشتار، با توجّه به ساختار معنایی و بافت موقعیتی و موضوعی آیات، به بررسی معانی آن پرداخته و وجوه معنایی آن را از دیدگاه معناشناسی مورد تحلیل قرار داده است. نتیجهی بررسی و تحلیل معناشناسی در این نوشتار نشان داد که سیر معنایی واژهی «حقّ»، معانی متعددی چون: الله، دین اسلام، قرآن، مال و دارایی، بهره، سزاوارتر، دادگری، وجوب، توحید، مفهومی مقابل باطل میباشد. در ادامه نیز با توجه به تحلیل آماری-درصدی که انجام شد، واژهی حق به معنای " راستی و درستی " بیشترین بسامد را نسبت به دیگر معانی این واژه، در قرآن کریم در بر گرفته است.

کلیدواژه ها

Quran, Semantics, hag, Polysemy, قرآن کریم, معناشناسی, واژه‌ی حقّ, تعّدد معنایی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.