تحلیل بازتاب هنر سنتی اسلامی در طراحی پوستر با تأکید بر پوستر سی و چهارمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم

مفهوم هنر اسلامی با سنت و تفکر سنتی و نگرش دینی و معنوی الهی نسبت به جهان پیوندی ناگسستنی دارد. این مفهوم دارای کارکردهای بسیاری است که جلوه‌های متنوع آن را در سراسر فرهنگ و تمدن اسلامی چه در آثار گذشته و چه در آثار معاصر می‌توان دید. مطالعه رابطه هنرهای سنتی با هنرهای نسبتاً جدیدتری مثل طراحی گرافیک همواره از ضروریات پژوهشی پژوهشگران قلمداد شده است. سوال اصلی در این پژوهش، چگونگی ویژگی‌های  تصویری هنر اسلامی در پوسترهای شش سال اخیر، 1391 الی 1396، مسابقات بین‌المللی قرآن کریم با تأکید بر پوستر سی و چهارمین دوره است. یافتن پرسش اصلی پژوهش، در گروه پاسخ به پرسش‌هایی از این دست است؛ استفاده از هنرهای سنتی اسلامی چه نقشی در انتقال پیام اصلی اثر دارد؟ بازتاب هنر اسلامی در پوسترهای موردنظر چگونه است؟ ازاین‌رو در این پژوهش، شناسایی و تحلیل ویژگی‌های تصویری هنر اسلامی در پوسترهای مذکور، دست‌مایه اصلی تحقیق قرار گرفته است. این پژوهش به لحاظ ماهیت، پژوهشی بنیادی محسوب می‌شود. روش توصیفی- تحلیلی و نمونه‌گیری هدفمند برای این تحقیق انتخاب شد. اطلاعات ضروری نیز با استفاده از روش‌های ترکیبی مثل مشاهده و کتابخانه‌ای جمع‌آوری شد. ابزار اصلی برای تولید داده در این پژوهش، مشاهده و فیش بوده است. بدین‌ترتیب که پس از مشاهده­ نمونه­ها، متغیرها به روش نشانه‌شناسی در آثار ارتباط تصویری پیشنهادشده توسط پهلوان (1384و 1387) مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. مهم‌ترین یافته‌ها و نتایج حاصل عبارت است از: استفاده از عناصر هنر سنتی و ترکیب آن‌ با هنرهای جدیدی چون طراحی گرافیک می‌تواند برای موضوعات ملی، دینی و فرهنگی انتخابی هوشمندانه باشد چراکه علاوه بر هم‌سویی با موضوع منتخب، اشاره‌ای به هنرهای سنتی فراموش‌شده جامعه دارد و از سویی دیگر، هنرمندان را بر آن می‌دارد تا با نگاهی عمیق‌تر نسبت به احیای هنرهای سنتی جامعه خود گام بردارند.

کلیدواژه ها:

Traditional Art ، International Quran Competition ، Islamic Art ، Poster Design ، هنر سنتی ، هنر اسلامی ، مسابقات بین‌المللی قرآن کریم ، طراحی پوستر