فاطمه کوشکی
همایون هارون رشیدی

مقدمه و هدف: دیابت یکی از شایع‌ترین و پرهزینه‌ترین بیماری‌های مزمن است که محدودیت‌های زیادی در فعالیت‌های بیمار ایجاد می‌کند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کیفیت خواب و درماندگی روانشناختی افراد مبتلا به دیابت نوع 2  انجام شد. مواد و روش ها: با استفاده از روش نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل از بین مبتلایان به دیابت شهر دزفول و نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه 30  نفر بصورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل انتخاب شدند. هر دو گروه با استفاده از مقیاس کیفیت خواب پیترزبورگ (1989) و پرسشنامه درماندگی روانشناختی (لاوبوند و لاوبوند، 1995) به عنوان پیش‌آزمون مورد ارزیابی قرار گرفتند و گروه آزمایش به مدت هشت جلسه آموزش ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس دریافت کردند. سپس از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای مقایسه پس آزمون هر دو گروه از روش تحلیل کوواریانس چند عاملی (مانکوا) ویک عاملی (آنکوا) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد(0P<0.001). نتیجه گیری: ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر کیفیت خواب، افسردگی، اضطراب و استرس افراد مبتلا به دیابت موثر است.  

Diabetes, Mindfulness, Psychological distress, Quality of Sleep, ذهن آگاهی, کیفیت خواب, درماندگی روانشناختی و دیابت