اثرات حفاظتی عصاره هیدروالکلی گل بومادران بر پارامتر‌های اسپرم موش ‌های صحرایی تیمار شده با دی اتیل هگزیل فتالات

مقدمه: اســتر­های فتالات که پرکاربردترین آن­ ها دی اتیل هگزیل فتالات(DEHP) می ­باشد و در ساخت ادوات پلاستیکی مورد استفاده قرار می ­گیرند، آلوده کننده­ های خطرساز محیط زیست می ­باشند و بر دستگاه­ های بدن از جمله دستگاه تولید مثل اثرات سمی دارند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات بومادران(Achillea millefolium) بر اسپرم موش ­های صحرایی تحت تاثیر قرار گرفته با DEHP بود. مواد و روش ­ها: در این مطالعه، 45 سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به 9 گروه تقسیم شدند. ­1-کنترل، 2-­شم با دریافت روزانه روغن ذرت، 3-دریافتmg/kg/day  75 عصاره هیدروالکلی گل بومادران، 4-دوز پایین فتالات(DEHP1)، 5-دوز پایین فتالات+بومادران(DEHP1+A)، 6-دوز متوسط فتالات(DEHP2)، 7-دوز متوسط فتالات+بومادران(DEHP2+A)، 8-دوز بالا(DEHP3) فتـــــالات، 9-دوز بـــالای فتالات+بومادران(DEHP3+A). همه گروه ­ها به جز کنترل به صورت گاواژ به مدت 40 روز مداوم تیمار شدند. پس از آسان کشی، اسپرم جهت بررسی پارامتر­های اسپرمی از دم اپیدیدیم استحصال گردید. داده ­های با استفاده از آزمون آماری آنوا و تست تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش: دی اتیل هگزیل فتالات باعث کاهش معنی دار(P<0.05) در تعداد، زنده مانی، تحرک و بلوغ هسته اسپــرم و افزایش معنی­ دار شکست DNA هسته ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اسپرم در مقایسه با گروه کنترل شده­­ است. بومادران اثر مثبتی بر این پارامتر­ها داشته است. بحث و نتیجه گیری: به نظر می­ رسد بومادران با داشتن اثرات آنتی اکسیدانی می ­تواند باعث کاهش اثرات نامطوب ناشی از دی اتیل هگزیل فتالات بر پارامتر­های اسپرم می­ گردد.

کلیدواژه ها:

di-(2-ethylhexyl)-phthalate ، Achillea millefolium inflorescence ، Rat ، Sperm ، دی اتیل هگزیل فتالات ، گل بومادران ، موش صحرایی ، اسپرم