شمول‌گرایی نجات از دیدگاه کارل رانر و استاد مطهّری و نقش آن در گفتگوی اسلام و مسیحیت

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه جستارهای فلسفه دین، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_PHILOR-9-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1019
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن مروی نام

یزد-میبد -دانشگاه میبد-دانشکده علاوم انسانی -گروه فلسفه و حکمت اسلامی

چکیده

از جمله مباحثی که نقش مؤثّر و سازنده‌ای در تأثیر و کارآمدی گفتگوهای ادیان، خصوصاً اسلام و مسیحیّت و چگونگی ارتباط پیروان این‌دو دین می‌تواند داشته باشد، تبیین جایگاه نجات و رستگاری و سرنوشت پیروان این‌دو دین و به تعبیری بحث «شمول‌گرایی نجات» است که با بررسی و آسیب‌شناسی گفتگوها و ارتباطات صورت گرفته بین ادیان مختلف مخصوصاً اسلام و مسیحیّت، یکی از این آسیب‌ها، نگاه و رویکرد «حقّ و باطل» بودن طرفین گفتگو به یکدیگر است که در این مقاله با روش تحلیلی، تطبیقی به دنبال تبیین مبانی مشترک اعتقادی و دینی اسلام و مسیحیّت هستیم. با توجه به متون دینی و علل و شرایطی خاصّ، پیروان هر دو دین می‌توانند اهل نجات و رستگاری باشند در نتیجه، متفکّران هردو دین با رویکردی متفاوت، که مبنی بر پذیرش صادقانه یکدیگر و پرهیز از نگاه حقّ و باطل است، در گفتگوها شرکت کرده و می‌توانند از منافع مشترک گفتگوها -که تقویت صلح و ثبات و عدالت جهانی است- بهرمند شوند. استاد مطهّری از غیر مسلمانانی که به دین حقّ زمان (اسلام) دست نیافته و معرفت پیدا نکرده‌اند، چنان‌چه این عدم دستیابی و معرفت، به‌دلیل تقصیر و کوتاهی و عناد یا تعصّب  آنها نبوده و فطرتاً در برابر حقّ تسلیم باشند، باتوجه به خداپرستی و صدق نیّت و اعمال نیک و اخلاقی خود می‌توانند اهل نجات باشند که از آنها به «مسلمانان فطری» تعبیر کرده‌اند. در دین مسیحیّت کارل رانر از متکلّمان معاصر مسیحیّت کاتولیک  با طرح نظریة «شمول‌گرایی نجات» و بازخوانی و تعریف جدیدی از مفهوم «فیض جاودان الهی» در درون انسآنها، غیرمسیحیانی را که به این فیض الهی و ندای درونی و وجدانی خود پاسخ داده و به خدا ایمان داشته باشند و اعمال اخلاقی نیک انجام دهند «مسیحیان گم‌نام»  نامیده است و می‌توانند نجات یابند.

کلیدواژه ها

گفتگوی اسلام و مسیحیّت, نجات و رستگاری, مسلمانان فطری, مسیحیان گم‌نام

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.