تحلیلی بر نقش زلزله در متروکسازی استقرارهای شاخص دشت میمه (اصفهان) در صدر اسلام
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله تاریخ اسلام و ایران، دوره: 30، شماره: 47
- کد COI اختصاصی: JR_HII-30-47_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 605
نویسندگان
دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه تهران
دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان
چکیده
زلزلهخیز بودن ایران، در طول تاریخ باعث تخریب بسیاری از استقرارها و شهرها شده است؛ تا جایی که متون تاریخی- جغرافیایی نیز به این موضوع پرداختهاند. طبق این متون، در بعضی موارد به سبب آسیبهای فراوان وارده و تخریب کلی شهر، امکان از نو ساختن و یا ادامه بقای آن استقرار در همان مکان وجود نداشته؛ به همین دلیل بازماندگان این زلزلههای ویرانگر بهناچار در نزدیکی استقرار ویرانشده و در پیوند با عوامل حیاطی که هر شهری به آنها وابستگی داشته است، استقراری جدید را ساختهاند. از نمونههای بارز اینگونه استقرارها، استقرارهای دشت میمه استان اصفهان نظیر رباط آغا کمال، ازان، میمه، وزوان و جوشقان قالی است که همه آنها در یک بازه زمانی به علت زلزلههای ویرانگری که در سدههای آغازین اسلامی رخ داده بود، متروک شدند و دوباره در پیوند با استقرار تخریبشده، استقرار جدیدی ساخته شده است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش زلزله در متروکسازی استقرارهای تاریخی این دشت، بر پایه تحقیقات میدانی و کتابخانهای است. اصلیترین سوال پژوهش این است که چرا استقرارهای شاخص دشت میمه در صدر اسلام در یک بازه زمانی مشابه به ناگاه متروک شده و استقرار جدیدی در پیوند با آنها ساخته شده است؟ فرضیه مطرح شده آنچنانکه متون تاریخی و شواهد میدانی نشان میدهد، زمینلرزه یا زمینلرزههایی است که در اواسط قرن سوم قمری رخ داده و محدوده مورد مطالعه را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داده است.کلیدواژه ها
باستانلرزهشناسی, متون تاریخی, محوطههای تاریخی, دشت میمه اصفهاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.