بررسی تأثیر آموزش تمرینات ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندروم فیبرومیالژیا

فیبرومیالژیا یک اختلال دراز مدت و گاهی مزمن است که با احساس درد فراوان در استخوان ها و عضلات، خستگی کلی و حساسیت این نواحی همراه است. نشانه های این اختلال ذهنی هستند و این یعنی نمی توان آنها را با آزمایش تعیین یا ارزیابی کرد. از آنجایی که علائم این اختلال ذهنی هستند، هیچ علتِ به وضوح شناخته شده ای برای آن وجود ندارد و فیبرومیالژیا معمولا به اشتباه به عنوان یک بیماری دیگر تصور می شود. در حال حاضر بسیاری از متخصصین دریافته اند که برای درمان و کنترل این بیماری، اعمال تغییر در سبک زندگی ممکن است بهتر از مصرف دارو باشد. درد مزمن عضلات (فیبرومیالژیا) سندرمی است که بر بافت ها و عضلات نرم تاثیر می گذارد. این اختلال دارای برخی علائم قابل توجه است از جمله درد مزمن عضلات، مشکلات خواب، خستگی، نقاط دردناک و نقاط ماشه. این علائم را می توان با استفاده از برخی داروها، مدیریت استرس و تغییر دادن سبک زندگی از بین برد. هدف برنامه خود مراقبتی و بازتوانی ذهنی، بالا بردن کیفیت زندگی فرد است و در برگیرنده روش هایی برای مقابله با این بیماری و بهبود فعالیت های روزمره ی زندگی از طریق انجام تمرین های ذهن آگاهی می باشد. لذا این پژوهش با هدف تعیین تأثیر آموزش تمرین های مایند فولنس بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندروم فیبرومیالژیا مراجعه کننده به درمانگاه های تخصصی کلان شهر تهران در سال 1398 انجام شده است. در این پژوهش تعداد نمونه ها 30 نفر در نظر گرفته شد که به صورت تدریجی در طی مراجعه به دو مرکز و درمانگاه تخصصی کلان شهر تهران انتخاب شدند. پژوهش حاضر یک مطالعه کارآزمایی تک گروهی بود که بعد از انتخاب نمونه ها و قبل از مداخله، پرسشنامه کیفیت زندگی با انجام مصاحبه توسط پژوهشگر تکمیل شد، سپس تمرینات مایند فولنس طی هشت جلسه به واحدهای مورد مطالعه آموزش داده شد بیماران به مدت 8 هفته و روزانه ٢0 دقیقه تمرینات را انجام دادند. بعد از گذشت 8 هفته، مجددا پرسشنامه کیفیت زندگی توسط پژوهشگر تکمیل گردید.یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد طبق آزمون آماری ویلکاکسون (P<0/0001 ) میانگین و انحراف معیار فعالیت جسمانی قبل و بعد از آموزش تمرینات مایند فولنس افزایش معنی داری داشته است. همچنین طبق آزمون آماری t زوج ( P<0/0001 )، میانگین و انحراف معیار وضعیت خلقی، فعالیت اجتماعی و کیفیت زندگی قبل و بعد از آموزش تمرینات مایند فولنس افزایش معنی داری را نشان داد به علاوه آزمون آماری t زوج نشان داد تاثیر آموزش تمرینات مایند فولنس بر کیفیت زندگی با سن، جنس، شغل، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل و زمان ابتلا به فیبرومیالژیا ارتباط معنی داری دارد ( P<0/0001 ). بر اساس نتایج بدست آمده تمرینات مایند فولنس در ابعاد مختلف برکیفیت زندگی مبتلایان به سندروم فیبرومیالژیا تأثیر داشته است. به این معنی که موجب افزایش توانایی مبتلایان به سندروم فیبرومیالژیا در امر مراقبت از خود و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی آن ها می شود. لذا لازم است به بیماران مبتلا به سندروم فیبرومیالژیا آموزش داده شود که جهت جلوگیری از عود علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی به طور مستمر تمرینات مایند فولنس را انجام دهند.

کلیدواژه ها:

آموزش تمرینات مایند فولنس ( ذهن آگاهی ) ، سندروم فیبرومیالژیا ، کیفیت زندگی ، مراقبت از خود