بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر توانمندسازی بیماران HIV مثبت در دوره بیماری کووید- 19 مرکز مشاوره بیماری های رفتاری اهواز

بیماری کرونا (کووید- 19) یک بیماری مسری است که در اثر ویروس جدید کرونا شیوع پیدا کرده است. کروناویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که با توجه به شواهد به نظر می رسد می توانند عامل بروز بیماری هایی مانند یک سرماخوردگی ساده، تا بیماری های شدیدتری جون سندرم خاورمیانهف "مرس" (MERS) و یا حتی شدیدتر از آن مثل سندرم های حاد تنفسی "سارس" (SARS) شوند. در سال 2019 سری جدید کرونا ویروس (COVID-19) در شهر ووهان چین شناسایی شد. نوع جدیدی از کرونا ویروس که پیش از آن در انسان ها مشاهده نشده بود. و HIV ویروسی است که با مختلف کردن عملکرد و از بین بردن نوع خاصی از سلول های ایمنی بدن به نام T-CD4 منجر به نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می شود. این ویروس با از بین بردن این گونه از سلول ها، باعث ایجاد بیماری ایدز (نقص ایمنی اکتسابی) می شود. امروزه در جوامع بحث به کارگیری فناوری اطلاعات مطرح است. نیروی انسانی (بیماران HIV) یکی از عوامل تأثیرگذار بر کارایی و موفقیت در جامعه می باشد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات بر توانمندسازی بیماران HIV مثبت در دوره بیماری کووید- 19 مرکز مشاوره بیماری های رفتاری اهواز پرداخته است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک روش تحقیق مطالعه نیمه تجربی از نوع شاهد دار و از حیث هدف، کاربردی بود. 150 بیماران HIV مثبت از طریق نمونه گیری روش خوشه ای چند مرحله ای مورد پژوهش قرار گرفته اند و تقسیم به 2 گروه 75 نفره آزمون و کنترل با روش تخصیص تصادفی ابزار مورد استفاده، پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه پایان نامه اردلان در دو بخش فناوری اطلاعات مشتمل بر 10 سوال و پرسشنامه توانمندسازی مشتمل بر 23 سوال بود (روایی: بهره گیری از اساتید (مطلوب)، پایایی: آزمون روش آلفای کرونباخ 0.93). بر اساس نتایج بدست آمده از تکمیل اولیه پرسشنامه ها، مداخله آموزشی مناسب طراحی (شامل 4 جلسه آموزشی درباره بیماری ایدز که از مواد آموزشی فیلم، وبلاگ و پمفلت) و در گروه آزمون اجرا شد. به منظور عدم ارتباط دو گروه آزمون و کنترل، افراد این دو گروه مداخله از بیمارانی که دارو مصرف می کردند و مصرف نمی کردند انتخاب شدند. جهت رعایت ملاحظات اخلاقی رضایت نامه کتبی از بیماران شرکت کننده در مطالعه اخذ شد و به آنها درباره محرمانه بودن اطلاعات اطمینان داده شد. همچنین بیماران شرکت کننده در مطالعه درباره شرکت داوطلبانه و خروج از مطالعه در هر زمان و چگونگی تکمیل پرسشنامه ها توجیه شدند. یک و سه ماه بعد از مداخله داده ها در نرم افزار spss23 با کاربرد آزمون های توصیفی و تحلیلی (آزمون کولموگروف اسمیرونف و آزمون T تک نمونه ای) تجزیه وتحلیل گردید. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که به کارگیری فناوری اطلاعات بر پنج بعد توانمندسازی شامل: احساس شایستگی، بهبود کیفیت عملکرد، افزایش توان تصمیم گیری، افزایش خودکنترلی و کاهش استرس شغلی، افزایش دانش و آگاهی تأثیر بسزایی دارد. قبل مداخله میانگین به کارگیری فناوری اطلاعات بر پنج بعد توانمندسازی در دو گروه متوسط بود و با هم تفاوت معنادار نداشتند. یک و سه ماه پس از مداخله میان میانگین به کارگیری فناوری اطلاعات بر پنج بعد توامندسازی بیماران در دو گروه اختلاف معنی دار مشاهده شد (p>0.05). نتیجه گیری: مهمترین وظیفه ی مدیران و روسای دانشگاه ها جهت ارتقای توانمندی بیماران در سبک زندگیف برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت در زمینه ی رایانه و اینترنت و تشویق بیماران به استفاده ی بیشتر از رایانه در افزایش دانش و آگاهی آنان است. به کارگیری فناوری اطلاعات اقدام مؤثری برای افزایش توانمندی بیماران و افزایش سیستم دفاعی بیماران برای داشتن کنترل بر وضعیت خود تلقی شده است.

کلیدواژه ها:

فناوری اطلاعات ، توانمندسازی ، بیماران ، کووید ، مرکز مشاوره بیماری های رفتاری