پیش‌بینی رفتار پرخطر در افراد مبتلا به HIV براساس عملکرد خانوادگی: با درنظرگرفتن متغیرهای میانجی سبک زندگی و تصمیم‌گیری پرخطر

سابقه و هدف: شیوع رفتارهای پرخطر در جمعیت مبتلا به HIV بیشتر از جمعیت عمومی است که این امر ناشی از عواملی چون عوامل زیستی، خانوادگی و اجتماعی، تأثیر گروه هم‌سالان و رسانه و داشتن سبک زندگی می‌باشد. یکی از پیش‌بین‌های مهم رفتارهای پرخطر در میان این جمعیت، عملکرد خانوادگی ضعیف افراد مبتلا است. در این‌ راستا هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش کارکرد خانوادگی در پیش‌بینی تصمیم‌گیری پرخطر در افراد مبتلا به HIV بود که با درنظرگرفتن نقش میانجی متغیرهای سبک زندگی و تصمیم‌گیری پرخطر انجام پذیرفت. مواد و روش‌‌ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی می‌باشد که روی 147 فرد مبتلا به HIV صورت گرفته و در آن از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شده است. آزمودنی‌ها در این پژوهش به پرسشنامه سبک زندگی ارتقا‌دهنده سلامت ـ2 (Health Promoting Lifestyle Profile-2: HPLP-2)، مقیاس انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده (Family Adaptability and Cohesion Scale IV :FACES-IV)، ابزار سنجش رفتار پرخطر در موقعیت‌های اجتماعی و آزمون خطرپذیری بادکنکی (Balloon Analogue Risk Task :BART) پاسخ دادند. لازم ‌به ‌ذکر است که تحلیل داده‌ها با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار LISREL 8.8 صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که همبستگی منفی و معناداری بین کارکرد خانوادگی و رفتارهای پرخطر وجود دارد که در این ‌میان، کارکرد خانوادگی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم توسط دو متغیر میانجی سبک زندگی و تصمیم‌گیری پرخطر بر رفتارهای پرخطر تأثیر می‌گذارد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عملکرد خانوادگی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم ‌از طریق نقش میانجی تصمیم‌گیری پرخطر و‌ سبک زندگی با رفتار پرخطر رابطه دارد. در این‌ زمینه، پژوهش‌های آینده می‌بایست نقش عوامل خانوادگی را در رفتار پرخطر افراد مبتلا به HIV بیش‌تر مدنظر قرار دهند.  

کلیدواژه ها:

Family Functioning ، HIV ، Life Style ، Risk Behaviors ، Risky Decision Making ، تصمیم‌گیری پرخطر ، رفتارهای پرخطر ، سبک زندگی ، کارکرد خانوادگی ، HIV