تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای تغذیه‌ای مرتبط با سرطان معده در زنان شاغل ایرانی

اهداف: سرطان معده شایع‌ترین علت مرگ در بین همه سرطان‌ها در ایران است. با توجه به نقش تغذیه مناسب در پیشگیری از سرطان معده، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای تغذیه‌ای مرتبط با سرطان معده در زنان شاغل شهرستان فسا (استان فارس) انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه نیمه‌تجربی، روی 100 نفر از زنان شاغل تحت پوشش دو مرکز بهداشتی- درمانی شهر فسا که به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند، انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه محقق‌ساخته، مشتمل بر مشخصات دموگرافیک، آگاهی، سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی و سنجش عملکرد بود که قبل مداخله آموزشی و 3 و 6 ماه بعد از مداخله آموزشی توسط افراد گروه آزمون و کنترل تکمیل شد. برنامه آموزشی طی 8 جلسه 50 تا 55 دقیقه‌ای در سالن مرکز بهداشت با شیوه بحث گروهی همراه با نمایش فیلم و تصاویر آموزشی برای گروه آزمون برگزار شد. پرسش‌نامه‌ها جمع‌آوری شد و توسط نرم‌افزار آماری 22 SPSS و با استفاده از آزمون‌های آماری کای‌اسکوئر، آزمون‌های t مستقل و t زوجی و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: میانگین سنی افراد گروه آزمون 5.30±35.64 سال و در گروه کنترل 5.38±35.70 سال بود. نتایج نشان داد که قبل از مداخله آموزشی، اختلاف معنی‌داری بین گروه آزمون و کنترل از نظر میزان آگاهی، حساسیت درک‌شده، شدت درک‌شده، منافع درک‌شده، خودکارآمدی درک‌شده و عملکرد وجود نداشت (0.05p>). اما در 3 و 6 ماه پس از مداخله، گروه آزمون نسبت به گروه کنترل، افزایش معنی‌داری در خصوص هر کدام از موارد ذکرشده به‌جز موانع درک‌شده از خود نشان داد و در سازه موانع درک‌شده، گروه آزمون نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌دار داشته است (0.05p<). نتیجه‌گیری: طراحی و اجرای مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی در زمینه پیشگیری از سرطان معده با محوریت رفتارهای تغذیه‌ای بر زنان شاغل اثربخش بود.

کلیدواژه ها:

Education ، Gastric Cancer ، Nutritional Status ، آموزش ، سرطان معده ، وضعیت تغذیه‌ای