مقایسه نتایج دو رویکرد تسهیم هزینه در محاسبه هزینه تمام شده خدمات بیمارستانی: یک مطالعه موردی

مقایسه نتایج دو رویکرد تسهیم هزینه در محاسبه هزینه تمام شده خدمات بیمارستانی: یک مطالعه موردی وحید علی‌پور۱، عزیز رضاپور۲، زهرا مشکانی۳، هیرو فارابی۳*، علیرضا مزدکی۴، نرگس حکیمی۵ ۱. استادیار، گروه اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ۲. دانشیار، گروه اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ۳. دانشجوی دکترای اقتصاد سلامت، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ۴. دانشجوی دکترای خط مشی و سیاست‌گذاری، مدیر کل امور مالی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ۵. دانشجوی دکترای مدیریت مالی، مسئول امور مالی مرکز تحقیقات گوش و حلق و بینی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران * نویسنده مسئول: تهران، میدان ونک، خیابان ولیعصر، بالاتر از بلوار میرداماد، خیابان رشید یاسمی روبه‌روی بیمارستان خاتم‌الانبیاء، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت تلفن: [phone]                              Email: [e-mail]         چکیده: مقدمه: خدمات بیمارستانی علاوه بر تعدد زیاد، به دلیل وابستگی بین مراکز و بخش‌های ارائه دهنده با پیچیدگی در محاسبه هزینه‌‌ها به ویژه هزینه‌های تخصیص یافته روبه‌رو است. با در نظر گرفتن روابط متقابل بین تمام بخش‌ها در بیمارستان، تحلیل هزینه تنها با رویکرد تسهیم متقابل امکان‌پذیر است که می‌تواند جهت تصمیم‌گیری در روش بررسی هزینه‌ها، اطلاعات دقیق‌تری برای محققین و مدیران فراهم آورد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی بود که در سال ۱۳۹۶ در بیمارستان آموزشی منتخب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها مشاهده، مصاحبه، بررسی اسناد و مدارک و صورت‌های مالی بود. پس از شناسایی مراکز فعالیت و محرک هزینه مناسب، هزینه تمام شده خدمات شاخص بخش‌های نهایی با استفاده از دو رویکرد تسهیم یک‌طرفه و همچنین تسهیم متقابل از طریق معادلات هم‌زمان محاسبه گردید. یافته‌ها: نتایج حاصل از مقایسه دو رویکرد تسهیم یکطرفه و متقابل نشان داد که کلیه هزینه‌های سربار و میانی و هزینه کل دارای انحراف بودند. بیشترین انحراف بین دو رویکرد مربوط به بخش زایمان و چشم‌پزشکی به ترتیب مربوط به عمل سزارین با ۱۶ میلیون ریال و سونداژ مجرای اشکی با ۱۳ میلیون ریال بودند. بحث و نتیجه‌گیری: درصورتی‌که بیمارستان‌ها هزینه خدمات خود را با روش هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت با رویکرد تسهیم متقابل محاسبه نمایند، می‌توانند از منافع گزارش‌گیری‌های صحیح هزینه‌ای بهره برده و با داشتن تصویر روشنی از هزینه‌ها تصمیمات مدیریتی مناسبی اتخاذ نمایند.   واژگان کلیدی: هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت، تسهیم یکطرفه، تسهیم متقابل، بیمارستان آموزشی   lارجاع: علی‌پور وحید، رضاپور عزیز، مشکانی زهرا، فارابی هیرو، مزدکی علیرضا، حکیمی نرگس.  مقایسه نتایج دو رویکرد تسهیم هزینه در محاسبه هزینه تمام شده خدمات بیمارستانی: یک مطالعه موردی. مجله پژوهش­ های سلامت محور ۱۳۹۷؛ ۴(۳): ۸۷-۲۷۳.  

کلیدواژه ها:

Activity-based costing ، One-way sharing ، Mutual sharing ، Teaching hospital ، هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت ، تسهیم یکطرفه ، تسهیم متقابل ، بیمارستان آموزشی