رضا نظرپور - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد، ایران
معصومه فراستی - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد، ایران
ابوالحسن فتح آبادی - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد، ایران
محمد قلی زاده - گروه شیلات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد، ایران

زمینه و هدف: تالاب‌های مصنوعی سیستم‌های مهندسی هستند که از گیاهان طبیعی، خاک و ارگانیسم‌ها برای تصفیه آب‌های آلوده شهری و حذف نیترات استفاده می‌کنند. روش بررسی: در این پژوهش، سه سامانه به‌صورت کشت در خاک، سه سامانه به‌صورت کشت گیاه روی صفحات شناور و سه سامانه دیگر بدون گیاه و بستر متخلخل به‌ منزله شاهد در نظر گرفته شد. زمان ماندهای هیدرولیکی انتخاب ‌شده ۱، ۳ و ۵ روز بود و برای هر زمان‌ ماند این آزمایش در سه مرحله، به مدت شش ماه، تکرار شد. غلظت نیترات ورودی به سامانه‌ها و خروجی از آنها اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: متوسط راندمان حذف نیترات سامانه‌های حاوی گیاه (سامانه کشت در خاک و شناور) و بستر شاهد (بدون گیاه) با زمان ماند ۱ روز به‌ترتیب 14/34، 12/09 و 10/51 درصد و با زمان ماند ۳ روز به‌ترتیب 17/62، 15/76 و 13/54 درصد و با زمان ماند ۵ روز به‌ترتیب 17/75، 17/66 و 16/08 درصد به‌دست آمد. همچنین نتایج نشان داد راندمان حذف نیترات به‌طور معنی‌دار به زمان ماند وابسته بوده و بهترین زمان ماند با بیشترین راندمان حذف 17/66 درصد برای زمان ماند ۵ روز به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌ آمده، تالاب سطحی کشت در خاک دارای قابلیت بیشتری در حذف نیترات بوده، همچنین گیاه نخل مرداب دارای توان گیاه پالایی نیترات است.

Constructed wetland, Nitrate removal, Cyperus alternifolius, Surface flow, تالاب مصنوعی, حذف نیترات, نخل مرداب, جریان سطحی