تاثیر آلودگی هوای ناشی از خودروها بر ویژگی‌های آناتومیکی برگ انواعی از درختان مثمر (مطالعه موردی: باغ‌های سنتی قزوین)

زمینه و هدف: آلودگی هوا به‌ویژه بخش ناشی از وسایل نقلیه موتوری، مشکل عمده‌ای در سراسر جهان بوده و می‌تواند سلامتی انسان‌ها را به‌خطر اندازد. این پژوهش جهت بررسی تاثیر آلودگی هوا بر ساختار آناتومیکی برگ برخی درختان مثمر باغستان­ های سنتی قزوین انجام شد. روش بررسی: 72 نمونه برگی از گیاهان مناطق آلوده و شاهد در شهریور سال 1396 جمع آوری شده و پس از مخلوط کردن کامل برگ‌ها از هر نمونه، 3 عدد به شکل کاملا تصادفی انتخاب و در فیکساتور مناسب تثبیت شدند. نمونه‌ها پس از قالب‌گیری در پارافین توسط میکروتوم برش­ گیری و با رنگ­ های هماتوکسیلن و ائوزین رنگ شدند. اندازه گیری­ ها در سطح سلولی با میکروسکوپ نوری توسط نرم افزارImage J  انجام شد. بررسی ­داده­ ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS, تجزیه و تحلیل شده و مقایسه میانگین ­ها توسط آزمون دانکن انجام شد. نمودارها با استفاده از نرم افزارExcel  رسم شدند. یافته‌ها: آلودگی ضخامت کوتیکول تحتانی رگبرگ اصلی در برگ پسته و گردو را افزایش داد. ضخامت برگ و طول پارانشیم نردبانی تحت تاثیر آلودگی در برگ گردو افزایش و در برگ پسته کاهش یافت. کاهش قطر مجاری رزین در برگ درختان پسته تحت تاثیر آلودگی قابل توجه بود. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش تاثیرات منفی آلاینده‌های هوا بر ساختار برگ­ های گیاهان و همچنین مکانیسم ­های مقاومتی متفاوت در آنها را مشخص نمود. به هر حال متابولیسم گیاه می­ تواند تحت اثر آلودگی متاثر شده و نهایتا سلامتی مصرف کنندگان آنها را در معرض خطر قرار دهد.

کلیدواژه ها:

Air pollution ، Anatomical investigation ، Leaf ، Fruit-bearing trees ، Motor vehicles ، آلودگی هوا ، بررسی آناتومیکی ، برگ ، درختان مثمر ، وسایل نقلیه موتوری