تأثیرمتغیرهای دما و زمان پیرسازی نهایی بر خواص مکانیکی و ریزساختار اینکونل 792

 سوپرآلیاژ ریخته گری IN792 ، در ساخت پره های متحرک توربین های گازی به کار می رود. این قطعات به دلیل قرارگیری در شرایط سخت، در معرض انواع تغییرات ریزساختاری می باشند. کنترل مراحل مختلف ساخت پره ها شامل ریخته گری ، فورج و عملیات حرارتی مورد توجه می باشد. در این میان کنترل متغیرهای عملیات حرارتی در حین فرآوری سوپرآلیاژهای پایه نیکل به علت سهولت تغییر نسبت به سایر متغیرها و تاثیر زیادی که بر ریزساختار و خواص مکانیکی دارند از اهمیت بیشتری برخوردار است. لذا در تحقیق حاضر تأثیر متغیرهای دما و زمان پیرسازی نهایی بر ریزساختار و خواص مکانیکی سوپرآلیاژ IN792 مورد بررسی قرارگرفت. بدین منظور بعد از عملیات تنش­زدایی، حل­سازی و پیرسازی میانی، 9 نمونه در دماهای Cᵒ800، 845 ،870 و هرکدام در زمان­های16 ،24 ،30 ساعت در کوره قرارداده شدند و سپس در هوا خنک شدند. ریزساختار سوپرآلیاژ موردنظر توسط میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی مورد بررسی قرارگرفت. بعد از بررسی های ریزساختاری و تست سختی سنجی، نتایج حاصل نشان داد در دمای ثابت با افزایش زمان پیرسازی نهایی مقدار رسوبات  ثانویه کاهش یافته و اندازه رسوبات درشت­تر می­شوند. کاهش در مقدار رسوبات  و درشت شدن اندازه­ی آن­ها در زمان ثابت با افزایش دمای پیرسازی نیز مشاهده شد. استحکام سوپرآلیاژهای پایه نیکل به شدت وابسته به فاکتورهایی نظیر کسر حجمی، سایز، سرعت رشد، ترکیب و توزیع مناسب رسوبات  می باشد. توزیع یکنواخت و مناسب رسوبات  در نمونه پیرسازی نهایی شده در دمای Cᵒ 845 به مدت 16 ساعت مشاهده شد و نتایج حاصل از سختی­­سنجی، حداکثر سختی را در این دما و زمان پیر­سازی نهایی تأیید کرد. از طرفی با افزایش دما و زمان، فازهای تیغه­ای شکل یوتکتیک ضعیف شده و در زمینه حل شدند و با افزایش دما کاربیدهای سوزنی شکل در زمینه و اطراف مرز رسوب کردند که باعث بهبود خواص مکانیکی می شود.

کلیدواژه ها:

سوپرآلیاژ IN792 ، عملیات پیرسازی نهایی ، فاز γ ́ ، متغییرهای دما و زمان ، ریزساختار ، خواص مکانیکی