معمای جدید استقرا و انواع طبیعی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه فلسفه علم، دوره: 9، شماره: 17
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCSP-9-17_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 310
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدمهدی هاتف

موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

حسین شیخ رضایی

استادیار گروه ترویج علم، مرکز تحقیقات سیاست علمی

چکیده

گودمن نخستین کسی بود که به معمایش درباره استقرا پاسخ داد، هرچند پاسخی نسبی‌گرایانه که زمینه‌ای شد برای پروژه برساخت‌گرایی وجودشناختی‌اش. واقع‌گرایانی که دغدغه حفظ معرفت استقرایی را داشتند اما کوشیدند با نقد راه حل او و ارائه راه حلهای بدیل اعتبار قاعده استقرا و نتیجتا معرفت استقرایی را بازیابی کنند. در اینجا من سه واکنش جکسون، الدر و گادفری‌اسمیت را به معما و راه‌حل گودمن بررسی می‌کنم. این ارزیابی با محوریت ایدۀ انواع طبیعی انجام می‌شود، ذیل این پرسش که آیا این ایده (با فهمی‌واقع‌گرایانه) می‌تواند راهی برای حل معمای گودمن به روی ما باز کند یا خیر؟ واکنش جکسون را به پشتوانۀ نقدهای الدر و گادفری‌اسمیت به نقد می‌کشم. پس از آن به سراغ راه‌حل الدر می‌روم و نشان خواهم‌داد پیشنهاد او حاوی نوعی مصادره‌به‌مطلوب است. سپس راه‌حل گادفری‌اسمیت را بررسی خواهم‌کرد، که در واقع نوعی بازسازی از راه حل جکسون است، با این تفاوت که به‌جای مفهوم پردازی فلسفی، به قواعد روش‌شناسی آماری توسل جسته‌است. به عقیدۀ من این پیشنهاد از یک سو پیشنهاد خوبی برای حل معمای گودمن است، و از سوی دیگر قویا نیز بر فرض انواع طبیعی تکیه دارد. اما در عین حال نمی‌تواند راه‌حل خود گودمن را از حیّز انتافع ساقط کند؛ راه‌حلی که از قضا به لحاظ متافیزیکی نیز سبکتر است.

کلیدواژه ها

معمای جدید استقرا, گودمن, واقع‌گرایی, انواع طبیعی, روش آماری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.