اردشیر زابلی زاده - ریس دانشکده ارتباطات و رسانه صدا وسیما

وضعیت «آنارشیک»­گونه فضای سایبر، تأثیرات عمیقی روی منافع و امنیت ملی کشورها می­گذارد. بازیگران ناشناس متعددی روزانه منافع و زیرساخت­های حیاتی دیگر بازیگران را تهدید می­کنند. دولت­ها باید راهی برای کاستن از آسیب­های این فضا بیابند و استراتژی بازدارندگی می­تواند در این زمینه به کار آید. مقاله حاضر به بررسی این موضوع می­پردازد که آیا استراتژی بازدارندگی در فضای سایبر کارآمدی دارد؟ و شرایط این کارآمدی کدام ها هستند؟ یافته­های این پژوهش نشان می دهد که هرچند استراتژی بازدارندگی نمی­تواند همانند دوران جنگ سرد در فضای مجازی نیز کارآیی داشته باشد اما پتانسیل زیادی برای محافظت از منافع و امنیت ملی کشورها دارد. سه مولفه­ اساسی برای کارآمدی این استراتژی نیز شناسایی شدند که عبارتند از قدرت دفاعی زیاد، قابلیت شناسایی مهاجم و توانمندی انجام اقدامات تلافی­جویانه سخت. «شناسایی» مولفه کلیدی و اساسی نظریه بازدارندگی در حوزه سایبری هست. چرا که شناسایی موفق، متضمن موثر و مفید بودن اقدامات تلافی جویانه است و باعث می­شود که تهدیدات واقعی از بین بروند. همچنین یافته­های این مقاله نشان می­دهند که استراتژی بازدارندگی بدون اقدامات تلافی جویانه، موفق نخواهد بود. در نبود اقدامات تلافی جویانه، مهاجمان بالقوه هم انگیزه ای برای خودداری از حمله ندارند.

بازدارندگی, فضای سایبری, شناسایی, دفاع, اقدامات تلافی جویانه