واضح بخارایی و تبیین نقش وی در احیای سنت تذکرهنویسی ادبیِ فارسی در ماوراءالنهر
محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 12، شماره: 3
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 299
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LIAR-12-3_008
تاریخ نمایه سازی: 16 دی 1399
چکیده مقاله:
تذکرهنویسی ادبی نخستینبار در زبان فارسی با لبابالالباب عوفی بخارایی در آغاز سدۀ هفتم هجری آغاز شد. پس از جدایی سیاسی ایران و ماوراءالنهر در سدۀ دهم، این سنت به حیات خود ادامه داد؛ اما در سدۀ دوازدهم و بیشتر سالهای سدۀ سیزدهم هیچ اثرِ مستقلی در این نوع ادبی در این منطقه تألیف نشد. قاری رحمتالله واضح بخارایی، از ایرانیتباران بخارا (1233-1311ق)، در سال 1288ق/1871م با تألیف تذکرۀ تحفةالاحباب فی تذکرةالاصحاب این ژانر ادبی را در ماوراءالنهر احیا کرد. مسئلۀ اصلی این پژوهش معرفی انتقادی تذکره، تذکرهنویس و طبقهبندی معیارهای تذکرهنویسی در نزد وی است. نگارنده برای یافتن پاسخ به پرسشهای نهفته در مسئلۀ پژوهش با استفاده از روشِ تحلیلی ـ انتقادی به معرفی واضح بخارایی و تذکرۀ وی پرداخت و در ادامه با انتخاب نه شاخص، مهمترین معیارهای تذکرهنویسی مؤلف را تحلیل کرد. این جستار اطلاعات پایهای دستاولی از زندگی و تذکرۀ واضح در اختیار پژوهشگران قرار میدهد، بهگونهای که میتوان از آن در تصحیح اطلاعات نادرست منابع تألیفشده در ایران و ماوراءالنهر بهره برد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابراهیم خدایار
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :