استفاده از خاک معدن آهن برای بهبود وضعیت عناصر غذایی خاک و رشد مطلوب گیاه گوجه‌فرنگی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه زیست شناسی گیاهی ایران، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPB-12-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 531
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ریحانه دهقان

دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه یزد

علی اکبر کریمیان

دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه یزد

سمیه قاسمی

دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه یزد

حمید عظیم زاده

دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه یزد

اصغر مصلح آرانی

دانشار اکولوژی گیاهی، دانشگاه یزد

ملیحه امینی

گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

چکیده

استفاده از بقایای گیاهانی که در خاک‌های آلوده همچون خاک معدن آهن رشد یافته‌اند، تا حدودی سبب بهبود ویژگی‌های خاک مانند حاصلخیزی، مادۀ آلی و فعالیت ریزجانداران می‌شود و بنابراین می‌توان از این نوع خاک‌ها برای رفع نیاز گیاه به عناصر مس و آهن استفاده کرد؛ به این منظور، تأثیر بقایای گیاهی گلرنگ، شبدر، ذرت، کلزا، تاج خروس و سورگوم حاوی آهن و مس (250 میلی‌گرم بر کیلوگرم) بر رشد گیاه گوجه‌فرنگی و جبران کمبود آهن و مس (به‌ترتیب به میزان 7/1 و 1 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در خاکی با کمبود شدید عناصر کم‌مصرف بررسی شد. پژوهش حاضر در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار طراحی شد. نتایج نشان دادند کاربرد بقایای گیاهی به‌ویژه شبدر و ذرت سبب بهبود رشد گوجه در مقایسه با تیمار شاهد می‌شود؛ همچنین اضافه‌کردن بقایای گیاهی کلزا و شبدر به‌ترتیب سبب افزایش غلظت مس در ریشه و اندام هوایی گیاه گوجه شد. بیشترین افزایش آهن در ریشه و اندام هوایی در اثر اضافه‌کردن بقایای سورگوم به خاک مشاهده شد؛ بنابراین، کاربرد بقایای گیاهی حاوی عناصر مغذی به‌شکل کود سبز، ضمن صرفه‌جویی در مصرف کودهای شیمیایی، می‌تواند تا حدودی به تأمین نیاز گیاه به عناصر لازم مانند مس و آهن کمک کند و با‌توجه‌به تأثیر بقایای گیاهی بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک و نقشی که در تغذیۀ گیاهان دارند، استفاده از بقایای گیاهی نقش مؤثری در تأمین مادۀ آلی خاک و بهبود ویژگی‌های فیزیکی آن به‌ویژه در مناطق خشک دارد.

کلیدواژه ها

حاصلخیزی خاک, خاک آلوده, گیاه گوجه‌فرنگی, عناصر غذایی کم‌مصرف

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.