سیما سلطانی نژاد - کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی
بهنام شفیعی - دکتری زمین شناسی اقتصادی و استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه گلستان
حسین تقی زاده - کارشناس ارشد امور اکتشافات و مهندسی توسعه، شرکت ملی صنایع مس ایران

کانسار نوچون واقع در بخش مرکزی کمربند مس پورفیری کرمان (ناحیه پاریز)، با ذخیره قطعی حدود 268 میلیون تن با عیار میانگین 0/034 درصد مولیبدن (در رده عیار حدppm100 و 62 میلیون تن با عیار متوسط0/43 درصد مس (در رده عیار حد0/25درصد)، اولین رخداد از کانیسازی پورفیری سرشار از مولیبدن اما نسبتاً فقیر از مس در ایران است که اخیراً مورد اکتشاف تفصیلی قرار گرفته است. دگرسانی و کانیسازی در این کانسار در پیوند با یک توده نفوذی بسیار تفریق یافته از جنس کوارتز چشمی پورفیری با ترکیب سنگ شناسی معادل ریوداسیت به سن نسبی الیگو- میوسن حادث شده است. ویژگی سرشار از مولیبدن و فقیر از مس کانسار نوچون میتواند نتیجه ترکیب تفریق یافتهتر استوک مولد آن باشد. تفریق گسترده و طولانی مدت به همراه اشباع دیر هنگام از آب در ماگمای مادر چنین تودهای، توانسته است مولیبدن را به مقدار قابل توجهی نسبت به مس از داخل مذاب نهائی به فاز سیال سرشار از آب، عناصر قلیائی و سیلیکا وارد نماید و در نتیجه کانسار مولیبدن- مس پورفیری را شکل دهد. معرفی کانسار نوچون به عنوان اولین رخداد ازکانسارهای تیپ مولیبدن- مس پورفیری در ایران نوید دهنده حضور کانسارهایی با اهمیت بیشتر مولیبدن نسبت به مس در ایالتهای مس خیز ایران است که اکتشاف چنین کانسارهایی میتواند نقش به سزایی در افزایش ذخیره و تولید فلز استراتژیک مولیبدن در مجتمعهای مس سرچشمه، مس شهربابک و مس سونگون داشته باشد

نوچون، مولیبدن- مس پورفیری، منشاء