ارزیابی واکنش زایی قلیایی بالقوه سنگدانه ها در تعدادی از معادن سنگدانه های شمال غرب کشور

از آنجایی که سنگدانه ها بین ۱۰ تا ۷۵ درصد از حجم بتن را تشکیل می دهند، تاثیر زیادی بر خواص فیزیکی و شیمیایی بتن دارند. سنگدانه ها، نه تنها می توانند مقاومت بتن ساخته شده را تحت تاثیر قرار دهند بلکه خواص آنها به میزان زیادی بر دوام و رفتار سازهای بتن تاثیر گذار است. در حقیقت، سنگدانه ها، کاملا خنثی نیستند و خواص فیزیکی و شیمیایی آنها بر عملکرد بتن، موثر است.

یکی از مشکلات مهم سنگدانه های برخی نقاط کشور، احتمال واکنش زایی قلیایی سیلیسی بین سیلیس سنگدانه ها و قلیایی های موجود سیمان در آب حفره ای بتن در طول زمان است. به دلیل استفاده این سنگدانه ها در ساخت و سازهای مختلف به ویژه سازه های هیدرولیکی و اهمیت زیاد عدم بروز واکنش قلیایی سیلیسی بین سنگدانه و سیمان، ارزیابی دقیق این مصالح از نظر واکنش زایی با قلیایی های سیمان از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.

در پروژه حاضر نظر به اهمیت پتانسیل واکنش زایی سنگدانه ها، به مطالعه و ارزیابی پتانسیل سنگدانه های برخی از معادن شمال غرب کشور شامل استان های اردبیل، آذربایجان غربی و شرقی پرداخته شده است. در این مطالعه جهت ارزیابی پتانسیل واکنش زایی مصالح از آزمون های پتروگرافی سنگدانه مطابق استاندارد ASTM C۲۸۵ استاندارد منشور ملات تسریع شده مطابق استاندارد ASTM C۱۲۶۰ و در نهایت آزمون دراز مدت منشور بتنی مطابق استاندارد ASTM C۱۲۹۳ استفاده شده است.

بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه مشاهده گردید که پتانسیل واکنش زایی در برخی از معادن سطح استان های واقع در شمال غرب کشور وجود دارد و می بایست جهت استفاده از این سنگدانه ها در سازه های بتنی در تماس با رطوبت از اقدامات پیشگیرانه همچون استفاده از سیمان های کم قلیا یا پوزولان با مقدار مشخص و بهینه استفاده نمود.