تعیین شاخصه های فیزیکوشیمیایی ماگمای مولد در سامانه های پورفیری برخوردی با استفاده از شیمی بیوتیت: مطالعه موردی کانسار مس پورفیری چاه فیروزه
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ECONG-10-2_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 326
نویسندگان
شهید چمران اهواز
شهید چمران اهواز
شهید چمران اهواز
مونتان
شهید چمران اهواز
چکیده
کانسار مس پورفیری چاه فیروزه از جمله کانسارهای مربوط به مراحل انتهایی فرورانش- برخورد در زون ماگمایی ارومیه- دختر و در ارتباط با واحدهای سنگی دیوریت/ گرانودیوریت تا کوارتزمونزونیت با سن میوسن پایانی در کمان ماگمایی سنوزوئیک کرمان است. هدف از این پژوهش بهره‌گیری از شیمی بیوتیت‌های ماگمایی برای بررسی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی ماگمای کانسار چاه فیروزه و مقایسه با پورفیری‌های پیش از برخوردی (پورفیری ریگان) است. دماسنجی بیوتیت در پورفیری چاه فیروزه، کمینه و بیشینه 478 تا 632 درجه سانتی‌گراد و میانگین دمایی 3/565 درجه سانتی‌گراد را نشان می دهند. بر مبنای شیمی بیوتیت‌های ماگمایی، شرایط فوگاسیته اکسیژن در ماگمای مادر چاه فیروزه در محدوده نیکل- نیکل اکسید قرار دارد که مطابق با شرایط فوگاسیته اکسیژن در کانسار ریگان است.log fH2O/fHF و log fH2O/fHCl, برای کانسار چاه فیروزه به‌ترتیب 69/4-84/4 و 09/4-28/4 با میانگین 14/5 و 14/4 است که بیانگر آب بالاتر سیالات اولیه نسبت به محتوای هالوژنی است. افزایش نسبی F در پورفیری چاه فیروزه نسبت به ریگان را می‌توان ناشی از غنی‌شدگی این سامانه پورفیری از منیزیم دانست. نمودارهای XFe و XMg در مقابل XF/XOH و XCl/XOH در چاه فیروزه و ریگان نشان‌داد که با وجود افزایش اندک کلر در کانسار چاه فیروزه، هر دو پورفیری برخوردی و پیش از برخوردی، تحت شرایط فوگاسیته کلر تقریباً یکسان شکل گرفته اند. مقایسه نسبت fH2O/fHCl در مقابل fHF/fHCl و fH2O/fHF در چاه فیروزه و ریگان با سایر پورفیری‌های جهان، نزدیکی این کانسارها با کانسار سرچشمه و مس Santa Rita را نشان‌داد. همچنین fH2O/fHCl در مقابل IV(Cl) نشان‌دهنده شباهت فوگاسیته هالوژنی کانسار چاه فیروزه با مس پورفیری بینگهام است. مقادیر IV(F) و IV(Cl) و IV(F/Cl) تأیید می کنند که پورفیری چاه فیروزه به همراه ریگان در زمره توده های مس پورفیری کانه زا قرار می‌گیرند. افزایش اندک کلر در نمونه‌های چاه فیروزه نسبت به ریگان را شاید بتوان مستندی در رابطه با عدم کانه‌زایی قابل‌توجه در پورفیری پیش از برخوردی ریگان دانست.کلیدواژه ها
بیوتیت, شاخص های فیزیکوشیمیایی, کانسار مس پورفیری چاه فیروزه, کمان ماگمایی سنوزوئیک کرماناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.