ارزیابی ریسک بهداشتی جیوه در بافت خوراکی برخی ماهیان جنوب غرب ایران: مطالعه مروری

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله علوم پزشکی زانکو، دوره: 21، شماره: 68
  • کد COI اختصاصی: JR_ZANKO-21-68_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 261
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد ولایت زاده

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

ابوالفضل عسکری ساری

واحد اهواز

چکیده

زمینه و هدف: جیوه خطرناک­ترین فلز موجود در محیط­زیست می­باشد که با ورود به اکوسیستم ­های آبی در بافت­ های ماهیان تجمع می­یابد و در نهایت وارد زنجیره غذایی انسان می­ شود. با توجه به سرطان­زایی جیوه برای انسان، این تحقیق مروری با هدف ارزیابی ریسک بهداشتی جیوه در بافت خوراکی برخی ماهیان جنوب غرب ایران انجام شد. مواد و روش­ کار: در این تحقیق اطلاعات مورد نیاز از تحقیقات انجام گرفته توسط مولفین این مقاله که در سال­ های اخیر بر روی میزان تجمع زیستی جیوه در ماهیان انجام شده است، تهیه گردید. معیار انتخاب تحقیقات و مطالعات برای این مقاله منطقه جنوب غرب ایران، سال­های چاپ مقالات، نوع آبزی (ماهی) و روش سنجش جیوه بوده است. برای بررسی میزان جذب روزانه و خطر فلزات برای سلامت جمعیت انسانی مصرف کننده ماهیان از رهنمودهای ارزیابی خطر سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا استفاده شد. یافته­ ها: با توجه به میزان مصرف سرانه ماهی در ایران، میزان جیوه­ ای که از طریق مصرف ماهیان مورد مطالعه جذب بدن بزرگسالان (یک فرد بالغ با وزن ۷۰ کیلوگرم) و کودکان (یک کودک با وزن ۱۴/۵ کیلوگرم) می­ شود، حدود ۰/۴۶۰-۰/۰۰۵و ۲/۲۲۲-۰/۰۲۷ میلی­ گرم در کیلوگرم می باشد. همچنین میزان احتمال خطرپذیری در بزرگسالان ۴/۶۰-۰/۰۵ به دست آمد. در کودکان نیز احتمال خطرپذیری مصرف ماهیان ۲۲/۲۲-۰/۲۷ بود. مقدار مجاز مصرف ماهیان مورد مطالعه با میانگین غلظت ۱/۲۸۹-۰/۰۵ میلی­گرم در کیلوگرم جیوه، ۴۳/۷۵-۰/۵۴۳ گرم در روز می­ باشد. همچنین حداکثر مصرف روزانه ماهی برای کودکان نیز با میانگین غلظت ۱/۲۸۹-۰/۰۵ میلی­ گرم در کیلوگرم جیوه، ۹/۰۶۲-۰/۱۱۲ گرم در روز به دست آمد. نتیجه­ گیری: در این تحقیق احتمال خطرپذیری جیوه درمورد مصرف ماهیان شیربت، گطان، کفشک زبان­گاوی و گل­خورک برای بزرگسالان و کودکان بالاتر از ۱ به دست آمد. بنابراین توصیه می­شود نسبت به مصرف این ماهیان دقت بیشتری به عمل آید.

کلیدواژه ها

Risk assessment, Mercury, Fish, Muscle, ارزیابی خطر, جیوه, ماهی, عضله

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.