قاسم مختاری - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک
محمود شهبازی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

ادبیات پایداری گویای دردها و رنج هایی است که در برهه ای از تاریخ بر ملتی وارد آمده است. عمر ابوریشه، شاعر، ادیب و سیاستمداری است که معانی پایداری را در شعرش با زیبا ترین و بدیع ترین تصویرها و واژگان، ترسیم کرده است. بررسی اشعار این شاعر برجسته در یک چارچوب تاریخی، مبین این حقیقت است که مهم‌ترین جلوه‌های پایداری در شعرش از سال ۱۹۱۷، یعنی هم‌زمان با اعلانیه «بالفور»، استعمارستیزی بود. وی در این برهه از تاریخ، تلاش می‌کند تا با تکیه بر مذهب و ملی‌گرایی، احساسات مخاطبانش را بر ضد استعمار و صهیونیسم برانگیزد. پس از دو شکست سال‌ها ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷، واکنشی مشابه نسبت به این دو رخداد در شعرش پدیدار گردید که در نتیجه آن، غم و اندوه و ناامیدی بر شعرش چیره گشت. وی گذشتۀ درخشان اعراب را به یاد آورده و بر آن حسرت می‌خورد. رنج آوارگان را به تصویر می‌کشد و امت و حاکمان را سرزنش می‌کند. با این حال، وی خود را از غم و اندوه و ناامیدی می‌رهاند و دگربار خود را بازمی‌یابد و شهید سرباز فدایی را که مهم‌ترین روزنۀ امید او است، تمجید و ستایش می‌کند.

ادبیت پایداری، تعهد، فلسطین، عمر ابوریشة