پرورش خلاقیت دانشجویان معماری با بهره گیری از رویکرد پژوهش محور (IBL)

مطالعه و بررسی رویکردهای آموزشی نشان می­دهد، امروزه میان رویکردهای آموزشی، رویکرد یادگیرنده-محور از مهم­ترین رویکردهای حاکم بر برنامه درسی است. این رویکرد انواعی دارد که متداول­ترین آن در نظام آموزشی فعلی رویکرد فعال یا فعالیت-محور می­باشند. رویکرد فعالیت-محور، هم­اکنون به عنوان الگویی متداول سرلوحه­ی کار کارشناسان دفتر برنامه­ریزی و تألیف کتب درسی است. در مقابل رویکرد یاد شده فوق، رویکرد پژوهش-محور قرار دارد که در آن فعالیت­ها از بطن پرسش­ها و علاقه­مندی­های دانشجو بر می­خیزد و طبیعتا نمی­توان آن­ها را مانند رویکرد فعالیت-محور بسته­بندی و فرموله کرد. این فعالیت­ها برای دانشجویان متفاوت نیز به ناچار یکسان نیست. در این رویکرد دانشجو خود به دنبال الگوها و روابطی مرتبط با مشاهده­هایش از جهان پیرامون است و به عبارت دیگر نقطه شروع، مراحل کار و نقطه پایان فعالیت­ها را خود تعیین می­کند. مسئله­ای که اینجا مطرح است ارتباط بین ویژگی­های برخی علوم ماننند معماری با انتخاب رویکرد آموزشی خاص است. این پژوهش  با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و تکیه بر داده­های کتابخانه­ای به بررسی این مسئله پرداخته است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد کاربست رویکرد پژوهش محور هنگامی که فعالیت­ها از بطن پرسش­های دانشجو بر می­خیزد و براساس تجارب او شکل می­گیرد، به وی فرصت داده می­شود تا تجارب و مشاهده­های خود را هم زمان به کار گیرد. نظر به اینکه در سیاستگذاری آموزشیِ معماری، پرورش بر آموزش تقدم مرتبه دارد، دستیابی به اهداف دروس، درک و بیان معماری مستلزم اتخاذ رویکرد و روش­های اثربخش و متناسب با این سیاست­گذاری است. میان رویکردهای مختلف یادگیری، رویکرد پژوهش محور که گرایشِ پرورشی قوی­تری دارد، برای به کارگیری در آموزشِ درک و بیان معماری اثربخش­تر و مناسب­تراست. اهداف تحقیق: 1.مطالعه و واکاویِ ویژگی­هایی رویکرد پژوهش محور 2.تببین نقش رویکردِ پژوهش محور در پرورش خلاقیت دانشجویان معماری سؤالات تحقیق: 1.آموزش پژوهش محور چه ویژگی­هایی دارد؟ 2.رویکرد پژوهش محور چگونه در پرورش خلاقیت دانشجویان معماری مؤثر است؟

کلیدواژه ها:

آموزش معماری ، خلاقیت معماری ، آموزش پژوهش محور ، دانشجویان معماری ، یادگیرنده-محور